به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از بانک مرکزی، بر اساس محاسبات مقدماتی اداره حساب‌های اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمت‌های ثابت سال 1395) در سه ماهه سوم سال 1402 به رقم 3971.8 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سه ماهه سوم سال 1401، رشد 4.3 درصدی را نشان می‌دهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل 3.3 درصد بوده است.

بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) مبین آن است که در سه ماهه سوم سال 1402 "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" از رشد 4.9 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار گردیده است؛ به‌طوری که در دوره مزبور، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیربخش اصلی "ماشین‌آلات" و "ساختمان" به ترتیب معادل 7.2 و 3.3 درصد بوده است.

در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور در نه‌ماهه سال 1402 "با احتساب نفت" و "بدون احتساب نفت" به قیمت‌های ثابت سال 1395 به ترتیب به 12083.0 و 10968.3 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش 4.5 و 3.5 درصدی همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی 4.5 درصدی در نه‌ماهه 1402 در امتداد رشد اقتصادی 4.0 درصدی سال 1401 حکایت از تداوم روند رو به بهبود فعالیت‌های اقتصادی در کشور دارد.

مولفه‌های رشد اقتصادی در سه ماهه سوم سال 1402

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) نشان می‌دهد، رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه سوم سال 1402 حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامی گروه‌های اصلی بوده است. لازم به توضیح است در دوره مزبور، رشد محقق شده گروه‌های "نفت و گاز"، "صنایع و معادن"، "خدمات" و "کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری" نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل 14.5، 4.1، 3.6 و 0.6 درصد می‌باشد.

بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی (به قیمت‌های ثابت سال 1395) در سه ماهه سوم سال 1402 نشان می‌دهد، "هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی" و "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" به ترتیب از نرخ‌های رشد 0.7 و 4.9 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند. در این فصل "هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی" نسبت به فصل مشابه سال 1401 کاهش 6.2 درصدی را تجربه نموده است. در این دوره رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک "ماشین آلات" و "ساختمان" به ترتیب معادل 7.2 و 3.3 درصد بوده است.

مولفه‌های رشد اقتصادی در نه‌ ماهه سال 1402

بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیت‌های اقتصادی در نه‌ماهه سال 1402 نشان می‌دهد، رشد ارزش افزوده گروه‌های "خدمات"، "نفت و گاز"، "صنایع و معادن" و "کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری" نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل 4.0، 16.3، 3.9 و 0.7 درصد بود که به ترتیب از سهمی معادل 2.2، 1.3، 0.9، و 0.1 واحد درصد در رشد اقتصادی نه‌ماهه سال 1402 برخوردار بوده‌اند. در دوره مزبور ارزش افزوده بخش "صنعت" به قیمت‌های ثابت سال 1395 از افزایش 4.2 درصدی نسبت به نه‌ماهه سال 1401 برخوردار بود؛ به‌طور مشخص در این بخش رشد شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی 100 نفر کارکن و بیشتر ‏‏‏‏- با اختصاص سهم حدود 70 درصد از ارزش افزوده بخش صنعت‏‏‏‏- نسبت به نه‌ماهه سال 1401 معادل 3.5 درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیت‌های صنعتی (بر حسب کدهای ISIC دو رقمی) نشان می‌دهد که در نه‌ماهه سال 1402 از مجموع 24 گروه اصلی، 19 گروه (با ضریب اهمیت 66.8 در‏صدی از شاخص کل) از رشد مثبت تولید برخوردار بوده‌اند؛ از جمله صنایعی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده این دوره داشته‌اند می‌توان به "صنایع تولید فلزات اساسی"، "صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم‌تریلر"، "صنایع تولید مواد غذایی" و "صنایع تولید محصولات کانی غیرفلزی" اشاره کرد.

بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی در نه‌ماهه سال 1402 نشان می‌دهد، "هزینه‌های مصرف نهایی بخش خصوصی" و "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" به قیمت‌های ثابت سال 1395 به ترتیب از نرخ‌رشد 4.2 و 4.5 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بوده‌اند که رشد محقق شده "تشکیل سرمایه ثابت ناخالص" در دوره مزبور عمدتاً متاثر از رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیربخش "ماشین‌آلات" و "ساختمان" به ترتیب معادل 7.1 و 2.9 درصد بوده است. همچنین لازم به اشاره است که "هزینه‌های مصرف نهایی بخش دولتی" در نه‌ماهه سال 1402 نسبت به دوره مشابه سال قبل، کاهش 1.6 درصدی را تجربه کرده است.