عصر بازار- سفر رئیس جمهور به مالزی برای شرکت در اجلاس کوالالامپور نشان داد که ایران کماکان در یافتن متحدانی موثر، تبحر ویژه ای دارد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از خبرآنلاین، حسن روحانی هفته گذشته و پیش از آنکه به توکیو سفر کند، در مالزی و کنفرانس کوالالامپور به گفتگو و چانه زنی با رهبران مسلمان جهان پرداخت. اجلاس کوالالامپور در حالی برگزار شد که تحریم ایران و وضع برجام از مهم ترین موضوعات مورد بحث آن بود. کشورهایی مثل عربستان و امارات در این نشست حضور نداشتند و حتی پاکستان هم به دلیل فشار سعودی ها نتوانست در آن شرکت کند.
استقبال ماهاتیر محمد از همکاری با تهران
در ماه های گذشته ماهاتیرمحمد نخست وزیر مالزی به طور مداوم به پیوندهای میان تهران و کوالالامپور اشاره کرده است . برای دو کشور نشست کوالالامپور فرصت ویژه ای بود تا یک بار دیگر از این پیوندها پرده بردارند. مالزی اخیرا وادار شده بود تا حساب بانکی ایرانیان این کشور را ببندد و نخست وزیر از این بابت و به خاطر فشاری که از سوی آمریکایی ها برای همراهی با تحریم ایران به آنها وارد می شد؛ عصبانی بود.
«ماهاتیر محمد»در آیین اختتامیه اجلاس سران کشورهای اسلامی(کوالالامپور 2019)، با اشاره به تحریم ایران و قطر، گفت: ممکن است چنین اقداماتی نیز علیه ما اعمال شود. این حرف او نشان داد که کشورهای آسیای شرق با وجود اینکه از روابط خوبی با غربی ها برخوردارند اما در شرایط فعلی قادر به اعتماد کردن نیستند و به درستی انتخاب کرده اند که جای پای خود را در میان دیگر کشورها در اسیا و خاورمیانه محکم کنند. پیش از این حرف ها هم رئیس جمهور در دیداری که با ماهاتیرمحمد داشت به اتحاد میان کشورهای مسلمان اشاره کرد و گفت:«همکاری کشورهای مسلمان برای مقابله با فشار قدرتهای بزرگ ضروری است.» نخست وزیر مالزی هم در این دیدار با تاکید بر توسعه همکاریهای دو کشور در همه زمینهها، گفت: ایرانیها مورد حمایت ما هستند و برای گسترش تجارت و همکاری میان دو طرف اراده جدی داریم.
همچنین حسن روحانی رئیس جمهور روز پنج شنبه طی سخنانی در میزگرد اولویتهای توسعه و چالشها در اجلاس سران کوآلالامپور 2019، با بیان اینکه همه ما برای گشودن مسیر عزت و سربلندی امت اسلامی مسئولیت تاریخی بر دوش داریم، تاکید کرد:«امروز وقت آن است که به جایگاهی شایسته و سزاوار برای امت اسلامی بیاندیشیم.» روحانی در ادامه تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران آماده همکاری با سایر کشورهای مسلمان است و تاکید کرد که در ایران به نقطهای رسیده ایم که به خوبی در برابر تهدیداتی که علیه ما است میتوانیم از خودمان دفاع کنیم و در برخی از صنایع دفاعیمان صنعت ما قابل رقابت با صنایع کشورهای پیشرفته است. او گفت:«امروز روز تصمیم برای پیشرفت دنیای اسلام بر پایه همکاری است ما باید در کنار یکدیگر با هم همکاری کنیم و زمینههای بسیار متعددی برای هم افزایی امروز در دنیای اسلام وجود دارد. مهم این است که ما بتوانیم با گامهای سنجیده و حساب شده زمینه را برای همکاری گسترش دهیم.»
رایزنی های رئیس جمهور در کوالالامپور
روسای جمهور ایران و ترکیه روز پنج شنبه در حاشیه اجلاس سران کوالالامپور 2019 در مالزی دیدار کردند. آنها در این دیدار همچنین با مرور آخرین وضعیت روابط دوجانبه دو کشور، توسعه و تعمیق این روابط در همه زمینه ها به ویژه انرژی، حمل و نقل، صنعت، تجارت و بانکی را مورد تاکید قرار دادند.
رئیس جمهور همچنین بعد از ظهر پنج شنبه درنشست جمع بندی میزگرد توسعه و چالش های جهان اسلام با حضور نخست وزیر مالزی و رئیس جمهور ترکیه، تاکید کرد: دنیای اسلام ظرفیت های بسیار زیادی دارد اما ما از این ظرفیت به خوبی استفاده نمی کنیم.
پیشنهادی به کشورهای مسلمان
حسن روحانی در افتتاحیه اجلاس سران کوآلالامپور2019، سه پیشنهاد را مطرح کرد.
رئیس جمهور گفت: برای حل مشکلات درون جهان اسلام معتقدیم باید بسترهای لازم برای گفتوگو و تعامل از طریق رواداری نسبت به اندیشههای مختلف اسلامی، و احترام به حاکمیتهای ملی فراهم شود. او سپس طرحهای اجرایی را خطاب به سران کشورهای اسلامی حاضر در اجلاس مطرح کرد و گفت: 1. تأسیس «صندوق مشترک نشست کوالالامپور برای تأمین مالی همکاریهای فناورانه میان کشورهای اسلامی» به منظور ورود قوی به زنجیره ارزشهای جهانی؛2. تاسیس «مرکز تحقیقات مشترک در حوزه فناوریهای هوش مصنوعی» و « امنیت سایبری» برای پیشگامی در فناوریهای میانرشتهای اطلاعاتی و ارتباطی؛ 3. تاسیس «بازار مشترک کشورهای اسلامی در حوزه اقتصاد دیجیتال» و همکاری و تبادل تجربیات در زمینه رمزارزها.
از سوی دیگر معاون ارتباطات دفتر رییس جمهور از اتفاق جدیدی خبر داد و نوشت:«تولید برندی مشترک بین ایران و مالزی موضوع گفتگوی امروز حسن روحانی و ماهاتیر محمد نخست وزیر مالزی بود.» علیرضا معزی همچنین در پایان این سفر با انتشار عکسی در توییتر خود نوشت: «و پایان میزبانی ماهاتیر محمد از روحانی، عکس یادگاریای بود با هنر کاشیکاری ایرانی که به ساختنش در موزهی هنرهای اسلامی کوالالامپور میبالیدند.»
ظریف هم در توئیتر نوشت: «دیدارهای عالی دوجانبه و چندجانبه با دوستان در اجلاس سران در کوالالامپور داشتیم. ابتکاراتی درباره حکمرانی خوب، گفتگوی فراگیر، رسانهها، اقتصاد دیجیتال، تحقیق و توسعه فناوری، صندوق نوآوری، تجارت و تهاتر، روشهای جایگزین تأمین مالی و رمزارز مشترک. با تشریک مساعی فراگیر به پیش خواهیم رفت.»
پیش از این محسن پاک آئین کارشناس مسائل بین الملل به خبرآنلاین گفته بود که مواضع نخست وزیر مالزی به گونه ای است که از آرمان آزادی فلسطین حمایت می کند و در همین راستا سخنرانی های متعددی در این زمینه داشته اند و همچنین مقالاتی را در این خصوص نوشته اند. در زمینه جنایات رژیم صهونیستی و آزادی قدس ایشان یکی از افراد پیشگام در بین سران کشورهای اسلامی هستند. ماهاتیر محمد همچنین نگاه ویژه ای به بحث تروریسم دارد و مواضع او درباره تروریسم تکفیری و وهابیت به مواضع جمهوری اسلامی ایران نزدیک است. وی همچنین یکی از مخالفان تداوم تجاوز عربستان به خاک یمن است و در این خصوص به دنبال راهکارهای صلح آمیز به خصوص گفت وگوهای یمنی- یمنی هستند. در خصوص سوریه نیز او به دنبال این است تا در این کشور گفت و گوهای سوری-سوری شکل بگیرد تا در نهایت توافق حاصل شود. با بررسی این دیدگاه ها می توان دریافت که دیدگاه های تهران و کوالالامپور به یکدیگر نزدیک است.
به نظر می رسد دستاورد اساسی تهران در نشست کوالالامپور متحد کردن کشورهای دوست و همراه در جهت ایستادن مقابل تحریم های ایران است. این کشورها در حال حاضر آمادگی خود را اعلام کرده اند و می گویند که با ایران در یک جبهه قرار دارند. از سوی دیگر برخی کشورهای عربی و در صدر آن عربستان از این ماجرا کنارگذاشته شده اند که ین موضوع آنها را به شدت عصبانی کرده است و تلاش بسیاری هم داشتند که این نشست به سرانجامی نرسد. زمان لازم است تا مشخص شود که دستاوردهای دیپلماتیکی که روحانی در کوالالامپور به دست آورده تا چه اندازه قابل اتکاست با این وجود به اعتقاد ناظران، دیپلماسی انتخابی رئیس جمهور ایران می تواند از بحران های موجود بکاهد.