عصر خودرو

یک کارشناس ارز:

راه‌اندازی بورس ارز پیش از تک نرخی کردن رانت ایجاد می‌کند

عصر بازار: یک کارشناس ارز گفت: اولین اتفاقی که باید پیش از اجرای بورس ارز رخ بدهد، تک نرخی کردن ارز است. در واقع در بازار رانتی و غیرشفاف نمی توان بورس ایجاد کرد.

راه‌اندازی بورس ارز پیش از تک نرخی کردن رانت ایجاد می‌کند
نسخه قابل چاپ
يکشنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۴ - ۱۳:۱۶:۰۰

    ابوذر نجمی در گفتگو با خبرنگار عصر بازار با بیان اینکه فایده اصلی ابزارهای ارزی معمولا مدیریت ریسک نرخ ارز است افزود: در واقع بیشتر شرکت های بازرگانی و تجار در عرصه تجارت بین الملل، برای پوشش ریسک نرخ ارز، از ابزارهای ارزی نظیر فوروارد، فیوچر و آپشن استفاده می‌کنند اما به جهت آنکه این ابزارها به شیوه متداولی که در بورس های بین المللی استفاده می شود با قانون بانکداری بدون ربا در ایران مغایرت دارند نمی توان به صورت مشابه در ایران از آنها استفاده کرد. اگر هدف از راه اندازی بورس ارز، عملیات هجینگ است  بهتر آن است به جای راه‌اندازی بورس ارز، به بانک ها اجازه داده شود تا از ابزارهای مشابه که با بانکداری اسلامی نیز سازگار است استفاده شود.
    وی تشریح کرد: در شرایط کنونی ایران، که متولی ارز در کشور یعنی بانک مرکزی و متولی بازار سرمایه کشور یعنی سازمان بورس دو نهاد با سیاستگذاری متفاوت هستند و همچنین نظام ارزی کشور چند نرخی است و حساسیت بسیاری روی معاملات ارزی وجود دارد، صحبت از راه اندازی بورس ارز بی معناست. بورس ارز باید در شرایطی ایجاد شود که حجم معاملات بالا و آزادانه باشد و نرخ ارز در بازار تعیین شود.
    این تحلیلگر اقتصادی به عدم فروش ارز بازرگانی در بازار ایران اشاره و اظهار کرد: در حال حاضر حتی در حوزه بازرگانی، ما چیزی به نام خرید و فروش ارز در بانک ها هم نداریم. در واقع در اتاق مبادلات، ارز از بانک مرکزی با نرخ مشخص به بازرگان تخصیص پیدا میکند و بانک ها صرفا کارگزار نقل و انتقال ارزی هستند، که در مالکیت مشتری است. به بیان صریح تر در حال حاضر، بانک ها عملیات نظارت بر مصارف ارزی را انجام می دهند نه معامله و خرید و فروش ارز. در چنین شرایطی صحبت از بورس ارز فقط یه "پز" است کما اینکه پیش از این در سالهای قبل هم صحبت هایی در این مورد شد اما به جایی نرسید.
    به گفته این کارشناس مالی، بورس ارز در وضعیت کنونی نه می‌تواند تجربه مناسبی باشد، نه مفید خواهد بود و اگر بر فرض شرکت بورس ارز هم راه اندازی شود یک ماکت بیشتر نخواهد بود.
    وی در ادامه به تحلیل نقش بانک مرکزی پرداخت و اضافه کرد: خرید و فروش ارز باید بدون دخالت شخص سوم باشد و تنها بین خریدار و فروشنده اتفاق بیافتد. در واقع نقش بانک مرکزی صرفا باید نظارت بر شفافیت عملیات باشد. حال آنکه در سیستم طراحی شده کنونی، بانک مرکزی خود عرضه کننده ارز است و عمده ارز مورد نیاز فقط از سوی این بانک به  بازار تزریق می‌شود. این در حالی است که تجربه بورس ارز در دیگر کشورها نشان می‌دهد که باید تعداد زیادی بازیگر کوچک و بزرگ وجود داشته باشد. آیا در بورس نیویورک یا لندن، فدرال رزرو و بانک آو انگلند اقدام به خرید و فروش ارز می کنند؟
    این کارشناس مالی به تجربه‌های قبلی مانند بازار دارایی فکری اشاره کرد و افزود: در چند سالی که این بازار راه‌اندازی شده است چه اتفاق مهمی رخ داده است؟ در صورتی که اگر این بازار به درستی مانند همه دنیا طراحی می‌شد می‌توانست بسیار مثمر ثمر باشد. این در حالی است که در تمام دنیا این بازار زیر نظر سازمان بورس فعالیت نمی کند.
    مدیرعامل شرکت راه سرمایه، در خصوص راهکارها و پیش نیازهایی که باید قبل از راه اندازی بورس ارز اجرا شود نیز بیان کرد: اولین اتفاقی که باید پیش از اجرای بورس ارز رخ بدهد، تک نرخی کردن ارز است. در واقع در بازاری که چند نرخی است و رانت وجود دارد نمی توان بورس ایجاد کرد. قدم بعدی بعد از تک نرخی شدن ارز، آزاد شدن معاملات ارز است به طوری که معاملات ارزی به هر میزان رسمیت داشته باشد و اگر بانک مرکزی تمایل به حفظ نرخ ارز در محدوده خاصی دارد دست به خرید یا فروش نامحدود ارز بزند. این دقیقا همان سیستمی است که بین سال‌های 81 تا 89 در کشور اجرا می‌شد و لازمه آن، هم داشتن منابع کافی ارزی و هم انتقال آن در سطح بین المللی توسط بانک مرکزی است که در حال حاضر هیچ یک از این دو وجود ندارد. پس از عملی شدن این موارد می توان صحبت از بورس ارز و چگونگی راه اندازی آن کرد. این نکته را هم لازم است اضافه کنم به نظر من اجازه استفاده بانک ها از ابزارهای ارزی در سطح خدمات ارزی نسبت به راه اندازی بورس ارز اولویت دارد.
    در ادامه این کارشناس ارز در خصوص اعتقاد برخی از کارشناسان به اینکه بازار آتی ارز وجود داشته باشد اما بازار نقدی آن نباشد نیز اظهار کرد: وقتی قرار است در تاریخ مشخصی یک میزان ارز به قیمت تعیین شده فروخته شود، در واقع نرخ روز ارز به دست می‌آید. در حقیقت وقتی معاملات روز نقدی نداریم چطور می‌توان بازار آتی را تشکیل دهیم؟
    نجمی به کمبود منابع ارزی بانک مرکزی اشاره کرد و ادامه داد: واقعیت این است که قیمت نفت کاهش یافته و منابع درآمدی دولت و به تبع آن ذخایر ارزی بانک مرکزی کم و محدود شده است. اما در همین شرایط نیز بانک مرکزی باید استراتژی خود را برای بازار ارز مشخص و تصمیمات مشخصی اتخاذ کند. این صحیح نیست که راس هرم سیاستگذاری پولی و ارزی کشور بی برنامه باشد و دنبال بازار حرکت کند. درست است که تک نرخی کردن ارز عوارض تورمی به دنبال دارد ولی شرایط فعلی و بلاتکلیفی هم ریسک فراوانی به همراه دارد. راه‌اندازی بورس ارز در این شرایط و پیش از تک نرخی کردن ارز جز افزایش رانت فعلی و ایجاد فساد نتیجه ای نخواهد داشت.

    برچسب ها
    پربازدیدترین های ۲ روز گذشته
      پربازدیدترین های هفته
        دکه مطبوعات
        • بازار امرز ۴۰۲
        • بازار امروز ۴۰۱
        • بازار امروز ۴۰۰
        • بازار امروز ۳۹۹
        • بازار امروز ۳۹۸
        • بازار امروز ۳۹۷
        • بازار امروز ۳۹۶
        • بازار امروز ۳۹۵
        • بازار امروز ۳۹۴
        آخرین بروزرسانی ۴ ماه پیش
        آرشیو