عصر بازار- یک کارشناس اقتصادی با اشاره به ورود سالانه ۸ میلیارد دلار کالا بدون ثبت سفارش، گفت: باید وضعیتی ایجاد شود که با استفاده از پول داخلی با طرف تجاری خودمان در بازار بینالمللی بتوانیم معامله کنیم.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از مهر، عبدالمجید شیخی با اشاره به ورود کالا بدون ثبت سفارش تا قبل از تصوب مصوبهای توسط دولت در این باره گفت: پیش از مصوبه جدید دولت برای کنترل بازار ارز، سالانه بیش از 8میلیارد دلار کالا از طریق مناطق آزاد، کولهبری و تهلنجی بدون نیاز به ثبت سفارش و بدون تامین ارز از طریق مراجع بانکی وارد کشور میشد که دولت را در کنترل ارز با چالش مواجه کرد، بنابراین سیاست جدید برای الزام مناطق آزاد به انجام ثبت سفارش باید بلندمدت انجام شود و کوتاه مدت نباشد.
وی ادامه داد: حجم واردات رسمی و غیررسمی از مناطق آزاد، سهم عمدهای از واردات کشور را بر عهده دارد به گونهای که طبق آمار، 6 تا 10 درصد واردات کشور از طریق این مناطق صورت میگیرد؛ این امر در کلام اول به معنی خروج ارز از کشور است. البته بخش اعظمی از ارز حاصل از صادرات در این مناطق، صرف واردات بیرویه کالاهای غیرضروری میشود و متاسفانه به مفری برای قاچاق تبدیل شده است.
این کارشناس اقتصادی افزود: در حال حاضر مناطق آزاد به مناطقی برای خروج ارز، پول ملی و نیز طلا به خارج از کشور تبدیل شدهاند و هیچ نظارتی بر آنها وجود ندارد؛ همین امر موجب شده تا برای تولید داخل مضر باشند. در واقع این مناطق به منفذی برای واردات تبدیل شدهاند و متاسفانه تولید و ارزشافزوده در این مناطق وجود ندارد و در آنها جز زمینفروشی اتفاق خاص دیگری نمیافتد.
وی اظهار داشت: عمده واردات به مناطق آزاد، کالاهای غیرضروری، زینتی و آماده مصرف و کالاهای بٌنجل و غیرضروری و یا کالاهای لوکس مورد مصرف متمولینی است که در واقع کارشان جز مصرف چیز دیگری نیست؛ متاسفانه عمده خودروهای وارداتی هم از طریق همین مناطق، به خصوص منطقه آزاد اروند به کشور وارد میشود که ضربه سنگینی به اقتصاد کشور میزنند.
سرمایه گذاری در مناطق آزاد پایین است
شیخی در ادامه عنوان کرد: به عنوان مثال در سال94، آمار کالای تولیدی صادراتی در مناطق آزاد 40میلیون دلار بوده اما واردات کالاهای مصرفی به این مناطق از طریق معافیت حاصل از کالای همراه مسافر، بیش از 120میلیون دلار بوده است.
وی تاکید کرد: آمار نشان میدهد که در 4سال اخیر، 800میلیون دلار سرمایهگذاری در مناطق آزاد محقق شده که حجم پایینی است در حالیکه تحقق سرمایهگذاری به خصوص سرمایهگذاری خارجی یکی از اهداف تشکیل این مناطق به شمار میآید.
شیخی تاکید کرد: به منظور کنترل ارز، دولت باید نقل و انتقال ارزی را در یک بانک اطلاعاتی که به اصطلاح به آن کُر بنکینگ (core banking) میگویند، ایجاد و حسابهای ارزی را جدی بگیرد و همه نقلوانتقالات ارزی ثبت و ضبط شود؛ علاوه بر آن تمام ورودیها و خروجیهای کالا باید با ثبت سفارش انجام گیرد.
این کارشناس اقتصادی افزود: خی کشورها همچنان دست از ضربه زدن به کشور و تضعیف اقتصاد برنخواهند داشت و این آسیب برای همیشه در اقتصاد باقی خواهند ماند چراکه ایران یک واحد استراتژیک دارد و بازار ارز منفذ مهمی برای این کشورها است؛ بنابراین همیشه باید با مدیریت تنظیم بازار دولتی همراه باشد.
وی تصریح کرد: دولت باید برنامه مفصلی برای سامان دادن به ارز حاصل از صادرات داشته باشد چراکه زحمات زیادی برای صادرات صورت میگیرد اما مشخص نیست این ارزها در کجاها خرج و تبدیل به چه کالاهایی میشود و در واقع هیچ برنامهای برای استفاده بهینه ارز حاصل از صادرات وجود ندارد. هر زمان که این برنامه به صورت منسجم طراحی و پیاده شود، آنگاه علامت مثبتی است و میتوان به بازار ارز خوداتکا اعتماد کرد و به این ترتیب کنترلهای دولتی را کاهش داد.
ضرورت بین المللی سازی ریال برای تجارت
شیخی با اشاره به اینکه در حال حاضر بخش اعظم نگرانی و دغدغه مقامات اقتصادی کشور ما متوجه ارز است، گفت: در کشور ما نباید دغدغهای با عنوان ارز وجود داشته باشد و باید به آن به عنوان یک مساله کاذب نگاه کرد. ما باید کاری کنیم که تمام گشایشهای ارزی کشور ما به صورت ریالی باشد و برای صادرات و واردات اصلاً نیازی به ارز نداشته باشیم؛ در واقع باید قادر باشیم که با پول داخلی و طرف تجاری خودمان در بازار بینالمللی بتوانیم معامله کنیم. اگر این پیمانهای پولی دو یا چند جانبه ایجاد شود، این متغیر دلار از اقتصاد کشور ما خارج خواهد شد.
وی یادآور شد: ما باید به وضعیتی برسیم که بتوانیم پول داخلی کشور خودمان را بینالمللی کنیم و از طریق مبادلات پولی قطعاً به این نقطه خواهیم رسید و به این ترتیب هیچ دغدغهای نسبت به ارزش ریال، کم و زیاد شدن آن، حجم ذخایر و عدم ذخیرهسازی و امثال آن نخواهیم داشت.