عصر بازار: عضو شورای عالی بورس گفت: تصویب قانون بازار اوراق بهادار توسط مجلس شورای اسلامی نقطه عطفی در اقتصاد کشور بود و فصل جدیدی را در بازار سرمایه ایران آغاز کرد.
محمدرضا پور ابراهیمی عضو شورای عالی بورس در گفتگو با خبرنگار عصر بازار به مناسب دهمین سال تصویب قانون بازار اوراق بهادار به مقاطع مهم بازار سرمایه کشور از آغاز پیدایش تا کنون اشاره کرد و افزود: در سال 1346 و بعد از حضور هیئت بلژیکی عملا کلید شروع به کار بازار سرمایه ایران زده شد. یعنی در واقع از این سال به بعد بازار سرمایه به طور رسمی آغاز به کار کرد. اما در آن زمان این بازار در ایران نتوانست مانند دیگر کشورهای توسعه یافته به فعالیت خود ادامه بدهد. پس از این برهه زمانی، از سال 46 تا سال 57 بازار سرمایه ایران با شرایط خاص و بدون حضور تودههای مردمی و فقط با مشارکت درباریان و متمولین رژیم شاهنشاهی به حرکت خود ادامه داد. به این ترتیب جنس بازار سرمایه ایران در آن سالها متفاوت از دیگر کشورهای دنیا به خود گرفت. البته شروع به کار بازار سرمایه ایران در آن سالها اقدام بزرگی بود.
وی تشریح کرد: از سال 57 و با انقلاب اسلامی ایران به علت مغایرت بعضی از قوانین با عقود اسلامی و جنگ تحمیلی تا سال 1368 دچار رکود شد و با شرایط خاصی پیگیری شد. در آن سالها بسیاری از شرکتها و کارخانهها که به درباریان تعلق داشتند مصادره شدند.
پورابراهیمی به بعد از سال 1368 و شروع برنامه اول 5 ساله توسعه اشاره کرد و ادامه داد: پس از سال 68 جایگاه بازار سرمایه در اولین برنامه توسعه کشور دیده شد و فعالیت بازار سرمایه دوباره شروع شد به این ترتیب در سالهای آغازین حرکت بازار آرام و ضعیف پیگیری میشد.
عضو شورای عالی بورس اضافه کرد: از سال 83 با مطرح شدن موضوعات پیرامون بازار سرمایه ساختار بازار تغییر کرد و مسئله تغییر قانون بازار سرمایه کلید خورد. در سال 83 حسین عبده تبریزی دبیر کل بورس به همراه چند تن از دانشجویان دانشگاه تهران که من نیز جزو آنها بودم، قانون جدید بازار را تدوین کردند. به این ترتیب تصویب قانون بازار اوراق بهادار توسط مجلس شورای اسلامی نقطه عطفی در اقتصاد کشور بود و فصل جدیدی را در بازار سرمایه ایران آغاز کرد.
وی به دوران قبل از تصویب قانون بازار اوراق بهادار اشاره و افزود: پیش از این امور حقوقی بازار سرمایه، توسط سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار انجام میشد. اما پس از این قانون در واقع اصلاح ساختار انجام شد.
به گفته وی، تعیین ارکان بازار اوراق بهادار، بازار اولیه و ثانویه، جرایم و مجازاتها و دیگر قوانین از دستاوردهای این قانون بود.
پورابراهیمی افزود: از سال 84 به بعد بورسهای مختلف پدید آمدند که اکنون شاهد فعالیت آنها هستیم. همچنین این قانون در بخش اول، نهادهای بازار مانند تامین سرمایهها، کارگزاریها و دیگر نهادها را قانونمند کرد و در بخش دوم ابزارهای نوین مالی از صکوک تا انواع قراردادها را که پیش از آن استفاده نمیشد را به وجود آورد. همچنین در بخش سوم ایجاد بورسها در دستور کار قرار گرفت که بورس اوراق بهادار، کالا و انرژی از جمله این فعالیتها است.
عضو شورای عالی بورس در ادامه به فعالیتهای انجام شده در بورس طی سالهای اخیر اشاره و گفت: در دهه اخیر کارهای بزرگی انجام شده که همچنان نیازمند تقویت و برنامهریزی بیشتری است. بورس هنوز در ابتدای راه قرار دارد و میتوان از ظرفیتهای بازار سرمایه در کنار بازار پول استفاده کرد. در حال حاضر فقط بین 5 تا 10 درصد تامین مالی از طریق بازار سرمایه انجام میشود و بخش عمده این مورد بر دوش بازار پول است و نقش بازار سرمایه کمرنگ است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره نظر کارشناسان در لزوم بازنگری در قانون اوراق بهادار نیز یادآور شد: تمام قوانین دارای نقاط ضعف نیز هستند و بعد از گذشت زمان نیاز به اصلاح پیدا میکنند. به این ترتیب قانون سرمایه هم نیاز به بازنگری دارد البته این نکته نیز حائز اهمیت است که اصلاحات تنها در موارد جزئی اتفاق میافتد که کل قانون را در بر نمیگیرد. به این ترتیب این اصلاحات کل قانون را در بر نمیگیرد و تغییرات فقط در موارد اندکی اعمال میشود.
به گفته پور ابراهیمی، راهکار تغییرات در قانون اوراق بهادار به صورت طرح از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی یا لایحه دولت است.