به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، از سوی دیگر افزایش و کاهش قیمت اونس جهانی بر قیمت طلا در داخل کشور نیز تاثیر گذاشته و از آنجایی که بازار طلا در داخل محلی است برای سرمایه گذاری فعالان اقتصادی، لذا نوسانات قیمتی اونس جهانی می تواند تاثیرات بسزایی بر عملکرد اقتصادی کشور بگذارد. همان اتفاقی که در نیمه دوم سال جاری شاهد آن بودیم.
زمانی که اقتصاد یک کشور وارد عرصه رکودی می شود، فرآیند سرمایه گذاری با مشکلاتی مواجه خواهد شد که فعالان اقتصادی را برای سرمایه گذاری با زحمت روبرو می کند. این مشکلات به گونه ای رقم می خورد که می تواند مسیر اقتصاد کشور را تغییر داده و اقتصاد را با چالش مواجه نماید.
به عنوان نمایی ساده از آنچه اتفاق می افتد، می توان اینگونه ترسیم نمود هنگامی که اقتصاد با رکود دست و پنجه نرم می کند، فعالیت های تولیدی و خدماتی نمی تواند آن طور که باید، منافع اقتصادی را نصیب سرمایه گذاران خود نماید. در نتیجه برخی از بنگاه های اقتصادی ورشکست شده و یا در نقطه که هزینه های ثابت خود را پوشش می دهند، به فعالیت خود ادامه داده تا زمانی که شرایط بهبود یابد. در چنین وضعیتی، شرکتهای جدید رغبتی برای ورود به بازار از خود نشان نمی دهند و حتی برخی از شرکتهای موجود در صنعت، برای جلوگیری از زیان بیشتر از آن خارج می شوند. لذا نقدینگی فعالان اقتصادی بدون استفاده در بانک و یا بصورت نقد، نگهداری خواهد شد. تا زمانی که تورمی در جامعه وجود نداشته باشد، نقدینگی در حسابهای بانکی و یا در بصورت نقد نگهداری شده و آن بخشی از نقدینگی که حجم بالایی دارد، می تواند وارد دارایی هایی با عمر بالا از جمله زمین و ساختمان شود.
اما مشکل زمانی آغاز می شود که تورم، گریبان اقتصاد کشور را می گیرد. تورمی که می تواند افسار گسیخته باشد و یا در لفافه حرکت کند. اما همین که جامعه متوجه بشود که تورم در اقتصاد کشور رخنه کرده است، فعالان اقتصادی و حتی عموم مردم، در تلاشی عجیب، سعی می کند تا پول های پارک شده در بانک و یا نقدینگی موجود در منازل را وارد فعالیتهای اقتصادی نموده تا همسو با تورم حرکت کنند تا بتوانند ارزش پول خود را حداقل ثابت نگه دارند. اما سوال اینجاست که وارد کدام فعالیت اقتصادی شوند؟ اقتصاد که وارد رکود شده و فعالیتهای اقتصادی آن طور که باید نمی تواند پاسخ گوی سرمایه گذاری های ریز و کلان شود. لذا سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری به کالاهای سرمایه ای که متاسفانه دلار و طلا نیز در حال حاضر جزو آن محسوب می شود، روی می آورند.
البته طلا که از دیرباز به عنوان دارایی امن برای سرمایه گذاری محسوب می شود، اما برای اقتصادی که دوران نقاهت خود را سپری می کند، خرید طلا که بیشتر به صورت خرید سکه از بازار صورت می گیرد، می تواند همچون سم برای اقتصاد عمل کرده و اسباب بیمار شدن مجدد آن اقتصاد را فراهم نماید. در اقتصادی که نیاز به تزریق نقدینگی در صنایع مختلف دارد تا روح تازه ای در آن دمیده شود و رونق و تولید مجدد به بدنه آن بازگردد، خروج نقدینگی و اختصاص آن به سکه و ارز می تواند عواقب جبران ناپذیری را برای آن اقتصاد به همراه آورد.
با توجه به شرایطی که در بالا اشاره شد، افزایش قیمت اونس جهانی که بیشتر به دلیل کاهش شاخص دلار رخ داد، منجر شد تا فضا در داخل کشور برای جولان سفته بازان طلا باز شده و از این فرصت برای کسب سودهای کوتاه مدت و بعضا میان مدت بهره ببرند.
قیمت اونس جهانی پس از رسیدن به قیمتهای 1120 دلار در اوایل سال میلادی گذشته، وارد یک روند صعودی میان مدت شد که همچنان در این روند صعودی به ادامه حرکت خود مشغول می باشد. با ترسیم یک کانال صعودی، می توان اینگونه نگاه کرد که در حال حاضر قیمت اونس جهانی در میانه کانال قرار دارد و می تواند با اصلاح های کوتاه مدتی خود را به قیمت سقف کانال برساند. پس از افزایش نرخ بهره آمریکا توسط فدرال رزرو در ماههای گذشته، قیمت اونس جهانی از 1240 دلار که اندکی پایین تر از کف کانال صعودی میان مدت بود، وارد یک روند صعودی کوتاه مدت شد و در حال حاضر نیز حوالی قیمت 1340 دلار در حال نوسان است. همین شرایط منجر شد تا قیمت طلا در داخل کشور نیز افزایش یافته و قیمت طلای خام 18 عیار، به نزدیکی 144 هزار تومان برسد. اما نکته ای که در قیمت طلای خام داخلی بایستی بدان توجه نمود، حباب منفی 13 هزار تومانی می باشد. به عبارتی، قیمت واقعی طلای خام در حال حاضر با قیمت دلار 4550 تومانی و اونس 1335 دلاری، بایستی در محدوده 156 هزار تومان باشد ولی به دلیل عرضه و تقاضا در بازار، قیمت آن حوالی 144 هزار تومان آرام گرفته است.
اما فعالان بازار طلا برای فعالیت در این بازار، نیم نگاهی نیز به خرید و فروش سکه داشته و بعضا برخی از فعالین بازار طلا به دلیل سهولت خرید و فروش سکه، فقط بر روی سکه سرمایه گذاری نموده و از فرصتهای سرمایه گذاری بر روی این کالا استفاده می کنند. سکه نیز از شرایط ایجاد شده بر روی قیمت اونس جهانی نهایت استفاده را برد و توانست تا قیمتهای 1 میلیون 550 هزار تومان پیشروی کند. اتفاقی که اسباب خوشحالی خریدارانی را که در ماههای قبل اقدام به خرید سکه نموده بودند را فراهم کرد. اقدامات بانک مرکزی برای کنترل قیمت سکه را نیز نباید نادیده گرفت. در فصل پاییز سال جاری، بانک کارگشایی بسته های 20 تایی و 100 تایی از سکه را می فروخت تا بتواند قیمت سکه را کنترل نماید، اما هنگامی که قیمت اونس جهانی رو به افزایش است، سیاست های داخلی به منظور کنترل قیمت، اثرگذاری خود را از دست خواهد داد.
برخی از فعالان بازار طلا در داخل نیز تمام توان خود را بر روی بازار آتی سکه گذاشته و اعتقادی به خرید و فروش نقدی سکه و طلا در بازار ندارند. این دسته از فعالان بازار که از ریسک پذیران بزرگ بازار نیز محسوب می شوند، حاضرند با اهرمهای یک به هشت اقدام به خرید و فروش نموده و ریسک سرمایه گذاری خود را به شدت افزایش دهند تا بتوانند در صورت کسب سود، لذت بیشتری از آن ببرند. آخرین قراردادی که در بازار آتی سکه بازگشایی شد و امکان خرید و فروش آن فراهم گردید، مربوط به تحویل سکه در آبان 97 می باشد. نکته جالبی که در بازار آتی سکه در ماههای گذشته اتفاق افتاد، این موضوع بود که با رشد قیمتی سکه نقدی و اونس جهانی، آرامشی خاص و عجیب در بازار آتی سکه حاکم بود که به جرات می توان گفت تعجب همگان را برانگیخته بود. هنگامی که در ماههای ابتدایی پاییز سال جاری، قیمت دلار 4200 تومان و قیمت اونس جهانی نیز حوالی 1240 دلار بود، سکه تحویل شهریور سال 97 ، تا 1 میلیون 700 هزار تومان نیز افزایش قیمت پیدا کرد، اما در روند صعودی اخیر که در بازار سکه رخ داد و قیمت دلار تا 4700 تومان و اونس جهانی تا 1335 دلار رشد کرد، سکه تحویل شهریور توانست فقط تا حوالی 1 میلیون 650 هزار تومان و تحویل آبان 97 نیز تا 1 میلیون 700 هزار تومان رشد نماید. لذا می توان اینگونه نتیجه گرفت که فعالیت در بازار آتی نیازمند آمار و اطلاعاتی فراتر از قیمت دلار و اونس جهانی است. اطلاعاتی از جمله تحلیلهای تکنیکال و شناخت مناسب اندیکاتورها. لازم به ذکر است تحلیل تکنیکال در بازار آتی به میزان قابل قبولی نتیجه داده و می تواند منجر به سود نمودن فعالان این بازار شود.
در کل، نوسانات بازار سکه و طلا انگیزه کسب سود را برای فعالان اقتصادی فراهم نموده و منجر می شود نقدینگی مورد نیاز برای رونق گرفتن کسب و کار در حوزه های مختلف، مسیر را اشتباه رفته و وارد این بازار شده و اقتصاد را با چالش های متعددی روبرو سازد. به نظر می رسد نقش دولت در کنترل بازار سکه و طلا بسیار مهم بوده و می توان با سیاستهای مناسب، ثبات نسبی را در این بازار حاکم کند تا اقتصاد در این شرایط حساس، با چالش های کمتری به مسیر خود ادامه دهد.       
نویسنده: محمود احترامی، کارشناس شرکت بین المللی آلپاری