به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از همشهری، در بازار پتروشیمی چه خبر است؟ ازیک‌سو انبار تولیدکننده‌های پتروشیمی پراز محصولات دپو شده است از سوی دیگر به برخی واردکننده‌های خاص ارز مبادله‌ای یا امتیاز خاص می‌دهند تا محصول پتروشیمی از کشور‌های دیگر وارد کنند.
این اتفاق‌ها در حالی رخ می‌دهد که وزیر صنعت که خود از فعالان قدیمی صنعت پتروشیمی است چندی پیش با فروش محصولات پتروشیمی با ارز آزاد 3300تومانی در بورس کالا موافقت کرده بود اما اکنون خبر می‌رسد که برخی واردکننده‌هایی که خارج از بورس کالا فعالیت می‌کنند از امتیاز خاصی برخوردار شده‌اند و در یک‌ماه گذشته با دریافت ارز مبادله‌ای 2850تومانی در شرایطی که انبار تولیدکننده‌های پتروشیمی پر از محصول است از کشور‌های دیگر محصولات پتروشیمی وارد می‌کنند. از دید اقتصاددانان این اتفاق صراحتا به‌معنای توزیع گسترده رانت است. این رویداد‌ها باعث شده 2 اتحادیه مهم فعال در صنعت پتروشیمی لب به اعتراض بگشایند.

انجمن صنایع پایین‌دستی پتروشیمی در نامه‌ای که به رئیس‌جمهور نوشت، ارزش کل رانتی که در قالب سیستم حواله‌ای در صنعت پتروشیمی در گذشته توزیع می‌شده است را 700میلیارد تومان برآورد کرد و اعلام کرد درصورت خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا توزیع این رانت بیشتر و عمیق‌تر خواهد شد این انجمن خروج مبادلات پتروشیمی از بورس کالا را خطرناک توصیف کرده است.

اتحادیه صنایع پایین دستی صنایع پتروشیمی در این نامه که رونوشت آن به کمیته اصل44 دفتر مقام معظم رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام؛مجلس شورای اسلامی و کارگروه تنظیم بازار هم رفته است از رئیس‌جمهور خواسته است نسبت به عدم تشویش‌آفرینی در بازار صنایع پتروشیمی به همکاران خود تذکر دهد. اشاره این انجمن به سخنان اخیر محمدرضا نعمت‌زاده است.

·            ماجرا از چه قرار است؟

رمزگشایی از سناریوی کسانی که خواستار خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا هستند حاوی نکات جالبی است. نکته اصلی اینجاست که محصولات پتروشیمی که در بورس کالا به مصرف‌کننده‌های داخلی فروخته می‌شود با محاسبه نرخ ارز 3300تومان (دیروز 3317تومان) محاسبه می‌شود ولی واردکننده‌هایی که خارج از بورس کالا هستند می‌توانند با دریافت ارزمبادله‌ای (2850تومان) محصولات پتروشیمی را وارد و در بازار‌های داخلی عرضه کنند این کار موجب می‌شود که واردکننده‌هایی که محصولات خارجی ارزان‌تری به وسیله امتیاز‌های دولتی به‌دست آورد‌ه‌اند سود سرشاری نصیب‌شان شود.

این مقدار سود تفاوت نرخ ارز مبادله‌ای با نرخ ارز آزاد یعنی 450تومان است.از آنجا که محصولات پتروشیمی در حجم بسیار بالا مورد مبادله قرار می‌گیرد ارقام مربوط به تفاوت ارز مبادله‌ای و ارز آزاد در هر مبادله بیش از ده‌ها میلیارد تومان است که سالانه رقم‌های بسیار سنگینی را شامل می‌شود.

به این ترتیب کسانی که از سخنان وزیر صنعت درباره ماجرای خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا حمایت می‌کنند کسانی هستند که از مبادله محصولات پتروشیمی خارج از بورس کالا سود می‌کنند و به غیراز تفاوت نرخ ارز مبادله‌ای با ارز آزاد پورسانت‌های کلانی را نیز به جیب خواهند زد.چندی پیش محمدرضا پورابراهیمی عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در شورای بورس صراحتا از نقش برخی در داخل وزارت صنعت که خواستار خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا هستند پرده برداشته بود و در این زمینه هشدار داد.
اکنون پرسش این است که توزیع رانت در حوزه صنعت پتروشیمی تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.

·            پتروشیمی‌ها چندین هزار تن مواداولیه دپو شده دارند

مدیرعامل اتحادیه سراسری صنایع پلاستیک کشور گفت: برخی شرکت‌های پتروشیمی هم‌اکنون چندین هزار تن مواداولیه دپو شده دارند که هیچ مشتری هم ندارد. مسعود میرزایی به ایلنا گفت: بازار خروجی ندارد و کشش لازم برای فروش نیست و از یک‌ماه پیش هم برخی از مواد پترشیمی‌ها مانند X3 هیچ تفاوت قیمتی نداشته است. وی افزود: در حال حاضر کلیه صنایع پایین‌دستی و بالادستی با مشکل مواجهند و از سوی دیگر واردات از کشورهای کره‌جنوبی و چین باعث شده تا زیان این بخش بیشتر از پیش شود.

میرزایی تأکیدکرد: برخی شرکت‌های پتروشیمی هم‌اکنون چندین هزار تن مواداولیه دپو شده دارند که هیچ مشتری هم ندارد. وی با بیان اینکه وزیر صنعت باعرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا مخالف است، گفت: شاید یکی از دلایل ایشان فروش محصولات پتروشیمی بدون حضور دلالان باشد اما این موضوع مشکلات خود را نیز به همراه داشته است.

میرزایی تصریح کرد: بنده مخالف نظر وزیر صنعت هستم زیرا مکانیسم دیگری برای قیمت‌گذاری مواد پتروشیمی به جز بورس کالا وجود ندارد. وی گفت: با ارائه ارز مبادله‌ای به تجار طی یک‌ماه گذشته برخی از محصولات پتروشیمی از کره‌جنوبی وارد کشور شده و دلال بازی در این بخش هم رونق گرفته است و این موضوع هم به‌دلیل عدم‌کارشناسی دقیق در این حوزه بوده است.