عصر خودرو

تلاش همسایگان شمالی ایران برای تحکیم همکاری‌های انرژی

عصر بازار- آذربایجان و ترکمنستان با تلاش دو طرف برای همکاری در زمینه‌ صادرات انرژی به اروپا با وجود این که بر سر یک ذخیره هیدروکربن اختلاف دارند خود را شرکای استراتژیک اعلام کردند.

تلاش همسایگان شمالی ایران برای تحکیم همکاری‌های انرژی
نسخه قابل چاپ
دوشنبه ۲۳ مرداد ۱۳۹۶ - ۰۹:۵۳:۰۰

    به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از ایسنا، قربان‌قلی بردی محمداُف، رییس جمهور ترکمنستان هفته گذشته یک سفر رسمی به باکو داشت و در جریان این سفر با الهام علی‌اُف، همتای آذربایجانی خود دیدار کرد. در طول مذاکرات دو روزه، روسای جمهور ترکمنستان و جمهوری آذربایجان درباره مسائل منطقه‌ای مهم متعددی از جمله ساخت راه آهن باکو-تفلیس-کارس، بنادر جدید در دریای خزر و تلاش‌های مشترک برای توسعه مسیرهای حمل گاز دریای خزر به بازارهای اروپایی گفت‌وگو کردند.

    دو طرف یک توافق شراکت استراتژیک امضاء کردند و علی‌اُف اعلام کرد روابط میان دو کشور در بالاترین سطح قرار دارد و آنها بر ضرورت تبدیل فضای خزر به منبع ثبات بلند مدت در اوراسیا که منطقه‌ای برای همکاری بین المللی گسترده است، توافق دارند.

    اما مسئله‌ای‌ که در بیانیه‌های عمومی ذکر نشد، مرزهای حل نشده در دریای خزر و همچنین وضعیت یک منبع هیدروکربن بود که در آذربایجان، کیاپاز و در ترکمنستان سردار نامیده می‌شود و دو طرف به دلیل قرار گرفتن در طول مرزهایشان ادعای مالکیت آن را دارند.

    هر دو طرف تلاش کرده‌اند از این اکتشاف برای خودشان بهره برداری کنند. تلاش ناموفق شرکت ملی نفت آذربایجان در سال 1997 و شرکت‌های روس‌نفت و لوک اویل روسیه برای بهره برداری از این ذخیره به روابط میان باکو و عشق‌آباد لطمه بزرگی زد. ترکمنستان بعدها تلاش کرد با شراکت موبیل از این ذخیره بهره برداری کند، اما این شرکت نفت آمریکایی به منظور اجتناب از لطمه دیدن روابطش با آذربایجان، عقب نشینی کرد.

    دو طرف در سال 2008 توافق کردند تا زمانی که وضعیت مرزهای خزر حل نشود، هیچ گونه بهره برداری یا استخراج هیدروکربن انجام ندهند. با این‌همه سال بعد عشق‌آباد تهدید کرد این مساله را در دادگاه داوری بین‌المللی مطرح می‌کند و در سال 2015 یک گشت مرزی، یک کشتی ترکمنستانی را که برای کار در کیاپاز سردار اعزام شده بود، توقیف کرد.

    به گفته سرگی مارکدونوف، کارشناس منطقه قفقاز، دیدار اخیر مقامات دو کشور در شرایطی برگزار شد که تغییرات ژئوپلتیکی، ممکن است همکاری آذربایجان، ترکمنستان را تقویت کند. با وضع تحریم‌های آمریکا علیه روسیه و ایران، آذربایجان و ترکمنستان فرصتی را برای تبدیل شدن به شرکای ممتاز غرب در دریای خزر و جایگزینی برای نفت و گاز مسکو، احساس می‌کنند.

    ترکمنستان همچنین با مناقشاتی با روسیه بر سر ترانزیت گاز طبیعی به اروپا مواجه شده است. عشق آباد از این حقیقت که گازپروم از فروش مجدد گاز ترکمنستان به اروپا سود قابل توجهی به دست می‌آورد، ناراضی است. نارضایتی بر سر قیمت‌های گاز منجر شد گازپروم خرید گاز ترکمنستان را در ژانویه سال 2016 متوقف کرده و عشق‌آباد را در ضرورت مبرم یافتن شرکای جدید قرار دهد.

    با این‌همه موانع زیادی بر سر راه همکاری انرژی میان آذربایجان و ترکمنستان باقی می‌ماند. هر دو طرف نگران نارضایتی ایران و روسیه هستند که حضور اقتصادی و سیاسی آنها در منطقه بسیار بزرگ‌تر از اروپا است. این به معنای آن است که همکاری آنها در حال حاضر یک اتحاد انرژی علیه مسکو و ایران نخواهد بود.

    بر اساس گزارش پایگاه خبری اویل پرایس، همچنین چالش‌های دیگری وجود دارد. ترکمنستان می‌خواهد به کریدور گاز جنوبی از آذربایجان به اروپا متصل شود. این امر مستلزم ساخت خط لوله گاز ترانس کاسپین است. با وجود این که این خط لوله برای اولین بار در دهه 1990 پیشنهاد شد اما همچنان یک رویا مانده است. باکو و عشق‌آباد اصرار دارند که ساخت این خط لوله تنها مستلزم توافق کشورهایی است که لوله‌ها از خاک آنها می‌گذرد. روسیه و ایران به شدت با این مسئله مخالف بوده و اصرار دارند تا زمانی که مسائل حقوقی پیرامون دریای خزر حل نشده است، این پروژه مستلزم حمایت همه پنج کشور است.

    برچسب ها