به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از دنیای اقتصاد، بر این اساس بحران اقتصادی جهانی، وضعیت مس یا «دماسنج اقتصاد» جهان را نیز دچار بحران کرده است. به همین دلیل مدیران شرکت ملی صنایع مس ایران همچون سایر مدیران این حوزه در جهان، بر آن شده‌اند راه و روشی به صرفه در استخراج و تولید مس اتخاذ کنند تا از متضرر شدن شرکت در وضعیت بحران اقتصادی جلوگیری شود. در شرایط کنونی نه تنها شرکت مس ایران بلکه تمام شرکت‌های بزرگ معدنی مس با اعمال سیاست‌هایی نظیر تعطیلی معادن غیر‌اقتصادی، کاهش تولید و پیش بردن تولید مس تا مرحله کنسانتره و تولید کاتد در حد نیاز مصرف داخلی و خارجی، سعی در منطقی ساختن قیمت تمام شده دارند تا با حفظ موجودیت اقتصادی خود از شرایط بحران عبور کنند. برای نمونه شرکت گلنکور یکی از تولید کنندگان بزرگ معدنی مس در جهان طی نیمه اول سال 2015 اعلام کرد که 29 درصد از درآمدهای خود را از دست داده است و قصد دارد هزینه 8/ 6 میلیارد دلاری پروژه‌های توسعه‌ای خود را به 5 میلیارد دلار کاهش دهد.

واضح است که خام فروشی روشی عقلانی و منطقی در جلوگیری از ضرر شرکت نیست. در چرخه تولید مس ابتدا اکتشاف و استخراج معدن و سپس مرحله تغلیظ صورت می‌گیرد و مهم‌ترین بخش ایجاد ارزش افزوده در صنعت مس، بخش تغلیظ است که بسیار مناسب سرمایه‌گذاری است.

در صورتی که شرکت مس بعد از استخراج، اقدام به فروش سنگ معدنی مس کند مصداق خام فروشی است ولی هنگامی که سنگ معدن استخراجی عملیات تغلیظ و فلوتاسیون را  پشت سر می‌گذارد و تبدیل به کنسانتره مس می‌شود، فروش کنسانتره مصداق خام‌فروشی نیست؛ چرا‌که عملیات تولید روی سنگ معدن شکل گرفته است؛ بنابراین می‌توان گفت که در شرایط فعلی و با توجه به مصرف پایین کاتد در کشور مهم‌ترین بخش ایجاد ارزش افزوده در صنعت مس، بخش تغلیظ و تولید کنسانتره است که بسیار مناسب سرمایه‌گذاری است.

این نکته‌ای است که مدیر عامل شرکت مس در سخنرانی اخیر خود به آن اشاره کرد و گفت فروش کنسانتره خام‌فروشی نیست و بیان کرد که توسعه بخش ذوب که این مهم در برنامه توسعه شرکت مس لحاظ شده است، زمانی ضرورت پیدا می‌کند که مصرف کاتد کشور بالا باشد و برای آن تقاضا ایجاد شود.

مرادعلیزاده در این باره یادآور شد: فقط در این شرایط است که شرکت ملی صنایع مس ایران موظف است کنسانتره را تبدیل به کاتد کند و گفت در زمان کنونی قیمت تمام‌شده مس حدود 4850 دلار به ازای هر تن کاتد است. معنای این سخن این است که در اوضاع فعلی قیمت تمام‌شده و قیمت فروش تقریبا باهم برابر است

بنا به نظر کارشناسان در صورتی‌که طی 10 سال آینده یعنی تا سال 1404 کشور رشد 6 درصدی داشته باشد مصرف کاتد کشور 180 هزار تن خواهد بود. این در حالی است که بر اساس سرمایه‌گذاری‌هایی که از گذشته درخصوص راه‌اندازی واحدهای ذوب در سرچشمه و خاتون آباد شده است ظرفیت تولید کاتد 400هزار تن است.

علاوه بر ظرفیت بالای تولید کاتد در کشور، تاسیس و راه‌اندازی واحدهای ذوب آلایندگی و خطرات زیست محیطی زیادی به همراه دارد و در حال حاضر آلایندگی‌هایی که مجتمع ذوب خاتون‌آباد ایجاده کرده مشکلات زیست محیطی زیادی را برای مردم، کشاورزان و مرتع داران ایجاد کرده است.

برای رفع آلاینده‌های حاصل از واحدهای ذوب میلیاردها تومان و میلیون‌ها دلار باید سرمایه‌گذاری شود که شرکت مس بخشی از این آلایندگی را با تولید اسید رفع کرده است و این شرکت در این زمینه اقدامات خوبی هم صورت داده است؛ ولی نکته مهم درخصوص تولید اسید این است که مصرف اسید در کشور در حال حاضر 800 هزار تن است و اگر شرکت مس بخواهد اقداماتی برای رفع کامل آلایندگی از منطقه ذوب خاتون آباد و سرچشمه انجام دهد، باید مصرف 1.350.000 تن اسید در کشور را داشته باشد.

این در حالی است که این مقدار در کشور مصرف نمی‌شود و امکان صادرات این فرآورده به دلیل وجود مشکلات فراوان در حمل‌و‌نقل به راحتی امکان‌پذیر نیست و خطرات زیادی دارد.

با توجه به هزینه‌بر بودن راه‌اندازی واحدهای ذوب بالاتر از توان و ظرفیت مصرف کشور و خطرات زیست محیطی این واحدها می‌توان گفت ارزش افزوده در شرایط کنونی در صنعت مس در تغلیظ و تولید کنسانتره ایجاد می‌شود و هرگونه عملیات تولیدی که پس از آن در کشور صورت گیرد بر بستر هزینه‌های غیر بازده و غیر اقتصادی است. در حال حاضر با وجود تکنولوژی فلش در خاتون آباد، شرکت مس حدود 30‌میلیون دلار در سال زیان ناشی از عملکرد را متحمل می‌شود. بنابراین ایجاد و راه‌اندازی واحد ذوب تا زمانی که مصرف کاتد در کشور وجود نداشته باشد زیان و ضرر زیادی را بر دوش شرکت مس می‌گذارد.

بر اساس آنچه گفته شد به نظر می‌رسد شرکت مس ایران در زمان کنونی سعی در تحقق راهکارهای زیر دارد:

1- در شرایطی که طبق اظهارات کمیسیون مس شیلی، مازاد جهانی مس تصفیه شده طی سال جاری به 167 هزار تن، تحت تاثیر کاهش رشد انتظاری تقاضای مس چین از 5/ 3 درصد به 2 درصد و همچنین کاهش رشد انتظاری تقاضای اروپا از 5/ 1 درصد به صفر درصد خواهد رسید شرکت مس ایران هماهنگ با بازارهای جهانی و در راستای تولید متوازن، استخراج مس و تولید کنسانتره را در حد نیاز داخلی و خارجی در اولویت کار خود قرار داده است و با تعطیلی واحدهای غیر اقتصادی و تمرکز بر ایجاد ارزش افزوده در صنعت مس در بخش تغلیظ از دوران رکود عبور کند.

2- با توجه به افزایش قیمت تمام شده تولید مس کاتد، هزینه بسیار بالای راه‌اندازی واحد ذوب، حجم بالای آلایندگی محیط زیست، کاهش تقاضا و افزایش موجودی مس کاتد به چیزی در حدود 53 تا 55 هزار تن در انبارهای شرکت مس، این شرکت تلاش دارد بر اساس نیاز و تقاضای داخلی و خارجی کاتد و دیگر محصولات را تولید کند تا از صرف هزینه غیر‌بازده جلوگیری کند.

3- در 6 ماه نخست سال جاری مطابق جدول زیر 188 هزار تن کاتد و مفتول در بورس کالا عرضه شد و فقط حدود 60 هزار تن آن خریداری شده است. این مقدار فروش بیانگر این نکته است که بازار داخل توان خرید بیش از مقدار فوق را ندارد. زیرا از یکسو به‌رغم تخفیف 5/ 4‌درصدی قیمت مس نسبت به قیمت‌های LME برای فروش کاتد در بازار داخل و از سوی دیگر با عرضه منظم و با تناژ بالا به‌گونه‌ای که بازار را اشباع کرده، شاهد هستیم که جمعا حدود 30درصد خرید صورت گرفته است.

4- علاوه بر متوازن ساختن تولید و مدیریت هزینه‌ها شرکت ملی مس ایران تلاش دارد در شرایط فعلی توجهی ویژه به موضوع اکتشاف داشته باشد، چرا‌که این موضوع ارتباطی به دوره‌های رکود و غیررکود ندارد. به بیان دیگر «اکتشاف نقشه راه توسعه است و هرچه سرمایه‌گذاری در آن صورت گیرد، در آینده نتیجه‌بخش‌تر خواهد بود. به عبارت دیگر، اکتشاف راه آینده بخش معدنی را نشان می‌دهد و توسعه بدون آن امکان‌پذیر نیست.»

جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( https://telegram.me/asrebazar ) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.