عصر بازار: مدیرعامل فرابورس از ارائه پیشنهاد جدید برای معامله اوراق تسهیلات مسکن خبر داد و گفت: مدت زمان اعتبار این اوراق قابل تمدید نیست زیرا تمدید آن تعهدات بانک مسکن برای تسهیلاتدهی را تحت تاثیر قرار میدهد، اما راهکاری برای آن پبشنهاد شده است.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از ایسنا، امیر هامونی به وضعیت اوراق تسهیلات مسکن اشاره کرد و گفت: از زمان راهاندازی بازار اوراق تسهیلات مسکن در فرابورس تاکنون بالغ بر 550 هزار نفر توانستند از این وام استفاده کرده و خانهدار شوند که آمار قابل توجهی است.
وی افزود: این در حالی است که به دلیل رکود حاکم در بخش مسکن، ارزش معاملات این اوراق در سال جاری با کاهش مواجه شده و در بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 27 درصد کاهش یافته است.
مدت اعتبار اوراق مسکن قابل تمدید نیست
مدیرعامل فرابورس ایران به زمان اعتبار این اوراق اشاره و تاکید کرد: در خصوص اعتبار اوراق اطلاعرسانیهای دقیقی به طور مداوم صورت گرفت که کمتر به آن توجه شده است؛ این اوراق در زمان پذیرش در فرابورس، با مدت زمان معین اعتبار، پذیرش شد و بانک مرکزی و بانک مسکن تاکید داشتند که اعتبار این اوراق دو ساله باشد زیرا مادامالعمر شدن آن ریسک بانک مسکن را افزایش می دهد.
هامونی با بیان اینکه تاکنون بالغ بر 85 تا 90 درصد خریداران این اوراق، از آن استفاده کردند، تصریح کرد: از سال گذشته که مدت اعتبار این اوراق منقضی شد، 10 درصد مابقی مراجعه کرده و با منقضی شدن اوراق خود مواجه شدند که پیگیریهای لازم در این خصوص انجام شد تا اوراق آنها زنده شود ولی چون اطلاع رسانی دقیقی صورت گرفته است، بانک مسکن، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار نمیتوانند مدت زمان اوراق را تمدید کنند، زیرا تمدید آن میتواند تعهدات بانک مسکن را برای تسهیلاتدهی تحت تاثیر قرار دهد.
مدیرعاملفرابورس ایران یادآورشد:یکی ازمواردی که دربازارهای مالی واسلامی وجود دارد این است که باید در مدت زمان مقرر ازاوراق استفاده شود وگرنه ارزش آن صفر میشود چون این اوراق از زمان انتشار،بلندمدت و مادامالعمر بانگاه سرمایهگذاری نبوده و بانک مسکن بازدهای را برای این اوراق تعیین کردهاست تا متقاضیان بتوانند از آن استفاده کنند؛لذا کارقانونی جلو رفته است.
وی از ارائه پیشنهادی جدید برای معامله اوراق تسهیلات مسکن خبر داد و افزود: راهکارهایی توسط فرابورس پیشنهاد شده است که اجرایی شدن آن منوط به تصویب بانک مرکزی و بانک مسکن به عنوان ناشر اوراق است.
اوراق تسهیلات مسکن به هدف خود رسید؟
هامونی در پاسخ به این سوال که آیا اوراق تسهیلات مسکن توانست به اهداف اولیه خود برسد و از ایجاد بازار سیاه جلوگیری کند؟ گفت: تا زمانی که بازار اوراق تسهیلات مسکن شکل نگرفته بود، این اوراق در بازار غیررسمی و بنگاهها با نرخها و کارمزدهای بالا معامله میشد و هر اوراق 500 هزار تومانی با نرخ 110 هزار تومان مورد معامله قرار می گرفت.
وی اضافه کرد: بنابراین بعد از اینکه بازار این اوراق در فرابورس راه اندازی شد و هر استفاده کننده میتوانست به یک تابلوی مرجع مراجعه کند ، این اوراق در مدت کوتاه یک ماهه و در بدو شروع بازار ارزشی کمتر از نصف به خود گرفت.علاوه بر اینکه کارمزد اوراق برای وام 40 میلیونی مسکن در بازار فرابورس بین 10 تا 20 هزار تومان است در صورتی که قبل از راهاندازی بازار، کارمزد 400 هزار تومانی برای اوراق دریافت میشد.
به گفتهی مدیرعامل فرابورس، سرو سامان دادن به این بازار غیررسمی یکی از مسائلی بود که توانست بازار " تسه" ها را شکل دهد ولی اعتبار اوراق اتفاقی بود که قطعا باید رخ می داد زیرا بسیاری از مردم از حق خود استفاده نکرده و یا نمیخواستند استفاده کنند و یا بنا به هر دلیلی فرصت استفاده پیدا نکردند و یا تصور میکردند که میتوانند در این اوراق بلندمدت سرمایهگذاری کنند، لذا با نگاه بلندمدت این اوراق را خریداری کردند که واقعا نگاه اشتباهی است.
وی یادآور شد: بعد از تغییرات فاحشی که سال گذشته در قیمت این اوراق افتاد، محدودیت سقف کد خرید برای خرید اوراق ایجاد شد تا هر کد معاملاتی نتواند بیش از 90 برگه خرید کند. زیرا عدهای با دید بلندمدت در این اوراق سرمایهگذاری کرده و چندین وام میگرفتند تا در آینده بتوانند از افزایش نرخ اوراق کسب بازدهی کنند که این کار نه به صلاح جامعه و نه به صلاح استفاده کنندگان بود؛ لذا با این محدودیت توانستیم جلوی آن را بگیریم و از نگاه سفته بازانه برخی افراد جلوگیری کنیم.
نرخ اوراق رکود مسکن را نشان میدهد
هامونی در پاسخ به این سوال که آیا نرخ اوراق منطقی است، گفت: در حال حاضر قیمت " تسه" ها براساس شرایط فعلی اقتصاد تعیین شده و واقعیتهای صنعت ساختمان را نشان میدهد، زیرا ارتباطی بین معامله این اوراق با وضعیت مسکن وجود داشته و قیمت آن کاملا تحت تاثیر بخش واقعی مسکن تعیین میشود بنابراین رکود حاکم بر مسکن در اوراق قابل مشاهده است.
تاثیر وام مسکن بر قیمت اوراق
مدیرعامل فرابورس در پاسخ به این سوال که اگر تسهیلات جدید مسکن به تصویب برسد، قیمت این اوراق با مشکل مواجه نمیشود؟ گفت: وام جدید 80 میلیون تومانی که اخیرا به تصویب شورای پول و اعتبار رسید، ارتباطی به تسهیلات مسکن فعلی ندارد بنابراین مصوبات اخیر شورای پول و اعتبار تاثیر مستقیمی روی " تسه"ها نداشته و کاملا مستقل از یکدیگر هستند.
وی خاطرنشان کرد: این در حالی است که اگر عرضه تسهیلات و وام در کشور زیاد باشد، قطعا میتواند بازار را از لحاظ قیمت تحت تاثیر قرار دهد. اما قبلا که وام مسکن 20 میلیون تومان بود، هر شخص نهایتا میتوانست 40 برگه خریداری کند که شورای پول و اعتبار سقف تسهیلات را به 35 میلیون تومان افزایش داد، در این راستا از سوی بانک مسکن پیشنهاد شده است که بازار دیگری راهاندازی شود تا این نماد معاملاتی صرفا برای اوراق 120 برگهای و وام 60 میلیون تومانی باشد.
هامونی یادآور شد: در حال حاضر نرخ سود تسهیلات بانک مسکن از 15 درصد به 16 درصد رسیده است که با خرید این اوراق به نرخ 70 هزار تومان، رقم ریالی که برای اوراق پرداخت شده است، از مبلغ وام کم شده و با محاسبه قسطهایی که بابت بازپرداخت وام لحاظ می شود، کمتر از 20 درصد سود توسط سرمایه گذار پرداخت می شود اما در زمان قیمت 100 هزار تومانی، این اوراق به صرفه نبود و با نرخ 100 هزار تومانی نرخ اوراق برای کسانی که متقاضی دریافت وام بودند بهره 21.6 درصدی تعلق می گرفت.
وی یاد آور شد: در حال حاضر وام جدید 60 میلیون تومانی کاملا با این بازار رقابت میکند، چون این بازار متشکل از دو بخش است، 16 درصد سود تسهیلاتی که به بانک مسکن پرداخت می شود و مابه التفاوت 20 درصد که اوراق خریداری میکند.
هامونی در پاسخ به این سوال که تاکنون چه میزان تسهیلات مسکن وارد فرابورس شده و چه میزان تقاضای واقعی برای این اوراق وجود دارد، گفت: در سه ماه گذشته 24 هزار و 800 نفر مراجعه کرده و یک هزار و 117 میلیارد تومان وام گرفتهاند.
وی در ادامه به میزان اوراق ابطالی اشاره کرد و گفت: در سه ماهه ابتدای امسال معادل 226 میلیارد تومان اوراق تسهیلات مسکن ابطال شده است که ارزش آن صفر شده و به حساب بانک مسکن نرفته است.
به گفتهی هامونی، در حال حاضر 70 درصد از استفاده کنندگان این اوراق، وارد فرابورس نمیشوند زیرا این افراد سپردهگذار بانک مسکن بوده بنابراین اوراق خود را در فرابورس به فروش نمیرسانند و از این سازوکار اطلاعی ندارند یا اینکه از اوراق خود استفاده کرده و اصلا به فرابورس مراجعه نمیکنند که بخواهند معاملهای انجام دهند، ولی بودند کسانی که در فرابورس معامله کرده و اوراق آنها به تاریخ انقضا رسیده و ارزش معاملات آنها صفر و نماد معاملاتی مربوطه بسته شده است.