به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از شهروند، رضا پدیدار رئیس هیات داوری سازندگان تجهیزات نفتی حضور بزرگترین شرکت خدمات حفاری جهان و غول آمریکایی در ایران را با وجود انتخاب ترامپ اینگونه تحلیل می‌کند که رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا در ابتدای ورود به کاخ سفید معطوف مسائل داخلی کشورش می‌شود و شرکت‌های بزرگ جهان ازجمله توتال و شلمبرژه می‌خواهند تا قبل از آن‌که ترامپ درگیر مسائل ایران و سیاست خارجی‌اش شود، حضور خود را در بازار ایران تثبیت کنند.

او همچنین به نشست فردای اوپک خوشبین است و معتقد است که حتی اگر عربستان در این نشست حاضر نشود، کشورهای عضو اوپک به این نتیجه رسیده‌اند که چاره‌ای جز کنترل بازار نفت ندارند؛ با این حال بزرگترین نگرانی آنها از میزان تولید نفت کشورهای غیراوپکی مانند روسیه است که در حال حاضر با تولید بیشتر از ١١‌میلیون بشکه نفت، بزرگترین تولیدکننده غیراوپکی است. پدیدار با اشاره به همکاری‌های اولیه روسیه با اوپک تأکید می‌کند که بسیاری از تحلیل‌های جهانی که تا قبل از برگزاری نشست اوپک از سوی رسانه‌ها ارایه می‌شود، جوسازی است؛ زیرا این رسانه‌ها بیشتر تحت‌تأثیر کشورهای مصرف‌کننده نفت هستند و تمایل دارند که این نشست به نتیجه نرسد.  در ادامه مشروح گفت‌وگو با رضا پدیدار، رئیس هیات داوری سازندگان تجهیزات نفتی را می‌خوانید:

روز گذشته ایران قراردادی با بزرگترین شرکت خدمات حفاری نفتی جهان که البته یک کمپانی آمریکایی است به امضا رسانده، امضای این قرارداد را با توجه به این‌که نسبت به انتخابات آمریکا دور از انتظار است، چگونه تحلیل می‌کنید؟

بی‌تردید اقدامات ترامپ در دو ماه اول صرف سیاست‌گذاری‌های کلان و در ٦ ماه نخست ریاست‌جمهوری‌اش به امور داخلی محدود خواهد شد. به نظر من در شرایط فعلی سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی و آمریکایی با ایران نه‌تنها اولویت اول بلکه اولویت صدم او هم نیست. بر همین اساس شرکت‌ها سعی بر انعقاد تفاهمنامه‌های اصولی خود با شرکت‌های ایرانی دارند. به‌طوری که چندی پیش شاهد امضای این تفاهمنامه با توتال بوده و حالا هم خبر از امضای قرارداد  ایران با بزرگترین شرکت حفاری نفتی جهان رسیده است. درواقع نباید فراموش کرد که سرمایه‌گذاران به دنبال محیطی امن برای سرمایه‌گذاری بوده و ایران محلی مناسب برای سرمایه‌های شرکت‌های نفتی است. سرمایه‌هایی که در سال‌های گذشته به دلیل رکود حاکم بخش اعظمشان بلااستفاده مانده است. بر اساس بررسی‌ که توسط یکی از موسسات بین‌المللی صورت گرفته، شرکت‌های سرمایه‌گذار نفتی تنها از 40‌درصد ظرفیت و منابع مالی خود استفاده کرده و 60 درصد آن بلااستفاده مانده است.

با توجه به این‌که نشست اوپک فردا برگزار می‌شود، پیش‌بینی شما از نتیجه چیست؟

اوپک بعد از انتخاب بارکیندو به‌عنوان دبیرکل رویکرد تازه‌ای به خود گرفته است که همگرایی فوق‌العاده و دور از انتظار اعضا از نمونه‌های بارز این ادعاست. این در حالی است که دبیرخانه اوپک پیش از این به حالت منفعل درآمده بود. علاوه بر این، اقتصاد کشورهای عضو اوپک با سقوط قیمت نفت آسیب‌پذیر شده است و انگیزه اجماع را در آنها تقویت کرده است. مورد دیگر که لازم است به آن اشاره کنم، این است که کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به این نتیجه رسیده‌اند که اثرپذیری اعضای این سازمان از سیاست‌ها به شکنندگی اقتصادی آنها منجر می‌شود بر همین اساس تلاش می‌کنند این سازمان را به روش‌هایی مجهز کنند که عارضه‌های ناشی از پیروزی ترامپ و البته سیاست‌های موردی و منطقه‌ای اعضای اوپکی و غیراوپکی بر بازار انرژی به کمترین میزان ممکن برسد. با این حال من به نتیجه نشست نهایی اوپک خوشبینم و تصور می‌کنم نشست‌های کارشناسی برگزارشده باعث ایجاد همگرایی اولیه در اوپک شده است؛ هر چند نظرات ایران در این نشست‌ها  100 در‌صد تأمین نشده است.

فکر می‌کنید تأثیرگذارترین کشورها در موفقیت و شکست نشست اوپک کدام کشورها هستند؟

از روسیه و عربستان می‌توان به‌عنوان تأثیرگذارترین کشورها در موفقیت یا شکست نام برد. عربستان درحالی روزانه 10‌میلیون و 680‌هزار بشکه نفت خام تولید می‌کند که در سال‌های پیش از 2011 سقف تولیداتش ٩‌میلیون و 700‌هزار بشکه بوده است. به‌عبارت دیگر، سعودی‌ها در سال‌های گذشته یک‌میلیون بشکه بیش از سهمیه خود نفت خام تولید می‌کردند، حالا با توجه به اجماع حاصل شده قول داده که 600 میلیون بشکه از تولیدات خود بکاهد. اگر این وعده محقق شود، این امیدواری وجود دارد که کشورهای غیراوپکی که روسیه در رأس آنها قرار دارد، سقف تولیدات خود را کاهش دهند. روسیه که بالاترین سقف تولید را در میان کشورهای غیراوپک داراست، روزانه ١١‌میلیون و 200‌هزار بشکه نفت خام تولید می‌کند که کاهش 600‌هزار بشکه‌ای تولیدات آن پیش‌بینی شده است. درواقع با کاهش یک‌میلیون و 200‌هزار بشکه‌ای تولیدات نفت خام (کاهش سقف تولید روسیه در رأس غیراوپکی‌ها و عربستان و در رأس اوپکی‌ها) به نوعی مازاد عرضه به تقاضا جبران شده و شرایطی را به وجود می‌آورد که دامنه تعادل قیمت نفت از 50 دلار کمتر نبوده و از 60 دلار هم بالاتر نرود.

اخباری مبنی بر کارشکنی عربستان و عدم حضور او در نشست فنی اوپک منتشر شده است. آیا باز هم فکر می‌کنید نتیجه امیدوارکننده خواهد بود؟

تا این لحظه هیچ خبری مبنی بر عدم حضور یکی از ١٤ کشور عضو در این نشست اعلام نشده است. ضمن این‌که عدم حضور عربستان در این اجلاس نه‌تنها مشکلی ایجاد نمی‌کند بلکه می‌تواند به اجماع بهتر اعضا بر سر فریز نفتی و توافق بر سر آن منجر شود.

عربستان در اجلاس 170 اوپک به نوعی با فریز نفتی و مستثنی شدن ایران از اجرای این طرح تا رسیدن به سطح تولید پیش از تحریم‌ها موافقت کرده بود. با توجه به این مسأله، چرا این روزها موضع دیگری در پیش گرفته و به نوعی سعی در کارشکنی در اوپک دارد؟

مقابله عربستان با طرح فریز نفتی به دلیل نگرانی از وضع تولید در غیراوپکی‌ها و در رأس آن روسیه است. خالد الفلیح، وزیر نفت این کشور هنوز نسبت به همراهی اعضای غیراوپک اطمینان ندارد. از طرفی هم این کشور مدعی است که ایران نیز باید تولیدات خود را ٤ تا ٤,٥‌درصد کاهش دهد و به سطح ٤‌میلیون و 700‌هزار بشکه برساند. این درحالی است که براساس توافق اولیه ایران قرار بود تولیدات خود را به بیش از ٤‌میلیون بشکه برساند که در صورت اعمال کاهش ٤‌درصدی به همان عدد ٣‌میلیون و 900‌هزار بشکه‌ای می‌رسیم. به عبارت دیگر، ایران هم‌اکنون سهم خود در کاهش تولید میان اعضای غیراوپک را اجرایی کرده و کاهش بیش از این حد غیرمنطقی است.

انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا چه تأثیری می‌تواند بر بازار نفت و توافق اوپک داشته باشد؟

شرایط سیاسی آمریکا و رویکرد رئیس‌جمهوری جدید این کشور اثر تعیین‌کننده‌ای در فرآیند شکل‌گیری توافق اوپکی‌ها ندارد. درحال حاضر روسیه هم که ٤٦ تا ٤٨‌درصد از درآمد آن حاصل از فروش نفت است، تلاش می‌کند به اوپک نزدیک شود تا در طرح تثبیت تولید نفت یا فریز نفتی به شرایط تضمین‌کننده از نظر قیمت نفت برسد. از طرفی هم بسیاری از کارشناسان معتقدند که این ثبات در اوپک فارغ از انتخابات آمریکا و اثراتش می‌تواند قیمت نفت را بالای بشکه‌ای 50 دلار نگه دارد. اگر طرح فریز نفتی اجرا شود، یعنی تولید نفت عربستان 500هزار بشکه کاهش یابد و دیگر کشورهای تولیدکننده نفت، تولید را ٤ تا ٤,٥‌درصد کاهش دهند، در دل اوپک به کاهش ١.٢‌میلیون بشکه‌ای نفت می‌رسیم و با کاهش 500 تا 600‌هزار بشکه‌ای تولید نفت روسیه در مجموع به کاهش ٢‌میلیون بشکه‌ای در تولید نفت می‌رسیم که می‌تواند قیمت نفت را فراتر از ٥٥ دلار برای ماه‌های آینده تثبیت کند.

اما ترامپ اعلام کرده است که واردات نفت خود از خاورمیانه را کاهش می‌دهد و در عوض تولید نفت خود را بالا می‌برد. این مسأله تا چه اندازه بازار انرژی را دستخوش تأثیر قرار می‌دهد؟

بهتر است در این رابطه شتاب‌زده عمل نکنیم. اثرگذاری فرآیندهای سیاسی در زمینه انرژی به‌ویژه نفت مسأله‌ای انکارناپذیر است، اما نباید در تحلیل آن، شتاب‌زده عمل کرد و سرفصل‌های جداگانه‌ای برای آن قایل شد. درحال حاضر و دست‌کم تا ٦ ماه آینده رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا اثری بر بازار انرژی و نشست اوپک ندارد. آمریکا درحال حاضر ٧,٥‌میلیون بشکه در روز تولید می‌کند و از سوی دیگر، بخش عمده‌ای از نیازش را از کانادا، مکزیک، عربستان و عراق تأمین می‌کند. اگر این کشور تولید نفت را ٢‌میلیون بشکه افزایش دهد و به ٩.٥‌میلیون بشکه برساند، به‌طورحتم اثراتی بر قیمت نفت خواهد گذاشت. هرچند به نظر من این اثرگذاری هم کوتاه‌مدت است و ممکن است از ٥ تا 10‌درصد بر قیمت نفت در بازار انرژی ‌سال آینده تاثیر بگذارد.