به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، در حال حاضر مهمترین مسئله این صنعت، افزایش قیمت محصولات است که با مخالفت بزرگترین مصرف کننده آن یعنی ذوب‌آهن مواجه شده است. به نحوی که زغال سنگی‌ها که سال گذشته با افزایش 15 درصدی قیمت محصولات آنها مخالفت شد، در سال جاری به دنبال افزایش 9 درصدی محصولات خود هستند.

در همین خصوص نامه‌ای از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارسال شده است که ذوب‌آهن اعلام کرده آن را بررسی می‌کند. اما ذوب‌آهن که هزینه خرید زغال سنگ را از عمده‌ترین هزینه‌های خود می‌داند، می‌گوید که در حال حاضر با کمبود زغال سنگ در کشور مواجه است و تولیدات داخلی پاسخ‌گوی نیاز آنها نیست. این در حالی است که دولت نیز تعرفه واردات زغال سنگ را افزایش داده است. ذوب‌آهن معتقد است مشکل اصلی صنعت زغال سنگ قیمت نیست و باید روش‌های سنتی تولید و ماشین‌آلات قدیمی که اکنون مورد استفاده قرار می‌گیرند، اصلاح شوند تا قیمت تولید زغال سنگ با قیمت‌های جهانی برابر شود. همچنین مسئولان ذوب آهن می‌گویند: بر اساس نامه وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر اینکه قیمت زغال سنگ تولید داخل با قیمت‌های جهانی منطبق شود، قیمت سال جاری زغال سنگ کاهش خواهد یافت. 
این در حالی است که کارشناسان می‌گویند، با رشد قیمت‌های بیشتر کامادیتی‌ها، زغال سنگ در سطح جهانی افزایش قیمت چندانی نداشته است و  آینده آن چندان روشن نیست. در ادامه مشروح گفت‌و‌گوی عصربازار را با فعالان صنعت زغال سنگ، کارشناسان و مسئولان ذوب‌آهن می‌خوانید.

مهدی حسینی منجزی مدیرعامل سرمایه‌گذاری آتیه تکادو
اعلام افزایش 9 درصدی قیمت زغال سنگ، به زودی
سال گذشته درخواست افزایش قیمت 15 درصدی محصولات زغال سنگ داده شد که مورد مخالفت شرکت ذوب آهن اصفهان قرار گرفت. اما امسال در نامه‌ای که محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت فرستاده، افزایش 9 درصدی قیمت محصولات را قطعی دانسته است. به این ترتیب، احتمالا تا 10 روز آینده، شرکت ذوب آهن اصفهان با آن موافقت خواهد کرد و قرارداد جدیدی میان شرکت نگین طبس و ذوب آهن بسته می‌شود. همچنین از دیگر تحولات این صنعت می‌توان به احتمال وام دهی به صنعت زغال سنگ اشاره کرد که صحبت‌هایی در این زمینه مطرح شده است. سال گذشته شرایط نامناسب اقتصادی موجب شد بسیاری از معادن زغال سنگ زیان ده شده و تعطیل شوند. اما به طور قطع سال جاری وضعیت این صنعت بهتر خواهد شد و به احتمال زیاد تعدیل‌های مثبتی انجام می‌شود.
سال پیش شرکت نگین طبس سود نقدی پیش‌بینی کرد که البته رقم آن زیاد نبود. اما امسال سود پیش‌بینی شده بیشتر از سال پیش خواهد شد. چون در سال جاری، سود انباشته شده از سال پیش به اضافه سود سال جاری تقسیم می‌شود. همچنین امسال اجازه واردات زغال سنگ به شرکت ذوب آهن داده نشده است و به همین دلیل تقاضا برای زغال سنگ افزایش خواهد یافت. این در حالی است که طی سال جاری تولید زغال سنگ به نسبت تقاضا رشد نکرده است. بنابراین قدرت مانور شرکت‌های تولیدکننده زغال سنگ بالا خواهد رفت. البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که افزایش قیمت محصولات زغال سنگ تا درصد خاصی بیشتر نمی‌تواند رشد کند. چون مشتری عمده این محصولات شرکت ذوب آهن است و افزایش قیمت باید مورد موافقت آنها باشد.
اما آنچه مسلم است این است که کل صنعت کشور به زغال سنگ نیاز دارد و بیشتر این محصولات در صنعت فولادسازی کاربرد دارد. در حال حاضر بزرگترین مشکل این صنعت کمبود زغال است. به این دلیل که سال گذشته بسیاری از معادن زغال سنگ که خصوصی هستند، تعطیل شدند و با مشکل روبه‌رو هستند. به این ترتیب دولت باید رونق را در این بخش ایجاد کند. یکی از بهترین راهکارها برای ایجاد رونق در این بخش وام دهی به این صنعت است تا کمبود نقدینگی را رفع کند. همچنین دولت می‌تواند تعرفه واردات زغال سنگ را افزایش دهد تا از تولیدات داخلی حمایت کند.   

علی جواهری عضو هیئت مدیره نگین طبس؛
منتظر توافق با ذوب‌آهن هستیم
سال گذشته سال مناسبی برای صنعت زغال سنگ نبود و افزایش قیمت‌ 15 درصدی محصولات مورد موافقت ذوب آهن اصفهان قرار نگرفت. در این خصوص تولیدکنندگان زغال سنگ نیز کوتاه نیامدند و افزایش قیمت را پیگیری کردند. در حال حاضر صحبت از افزایش قیمت 9 درصدی محصولات است که باید مورد موافقت شرکت ذوب آهن قرار بگیرد. در این حالت اگر این افزایش قیمت مورد موافقت قرار بگیرد صورت حساب اصلاحی صادر می‌شود. بنابراین هر رخداد تازه‌ای که روی دهد روی شبکه کدال منتشر خواهد شد.  
این در حالی است که کشور نیاز زیادی به زغال سنگ دارد و تولیدات کنونی پاسخگوی نصف نیاز ایران به زغال سنگ نیز نیست. بنابراین دولت باید این بخش از صنعت را مورد حمایت قرار دهد و تولیدکنندگان زغال سنگ را تقویت کند. به ویژه اینکه در حال حاضر مهمترین مشکل این بخش کمبود نقدینگی است.
تعرفه واردات زغال سنگ سال گذشته افزایش یافت و امیدوار هستیم با تک نرخی شدن ارز در سال جاری و افزایش قیمت محصولات، وضعیت بهتر نیز بشود. همواره به آینده این صنعت امیدوار هستیم و تولیدکنندگان زغال سنگ برای سال آتی سود پیش‌بینی می‌کنند. اما در خصوص تعدیل‌های مثبت این گروه باید منتظر ماند و دید توافق با شرکت ذوب‌آهن اصفهان به کجا می‌رسد.

مهرزاد منتظری مدیر تحلیل کارگزاری اقتصاد بیدار
ظرفیت تولید زغال سنگ پایین و قیمت‌ها تحت کنترل است
با افزایش قیمت جهانی بیشتر کامودیتی‌ها، زغال سنگ افزایش قیمت چندانی در بازارهای جهانی نداشته است. همچنین تولیدکنندگان این محصولات در ایران  از روش‌های سنتی تولید استفاده می‌کنند و نتوانسته‌اند در سال‌های اخیر ظرفیت تولید خود را افزایش دهند. علاوه بر اینها، مصرف این محصولات در بسیاری از نیروگاه‌ها به دلیل مسائل زیست محیطی، کاهش یافته است.
در حال حاضر در چین صحبت‌هایی در خصوص کاهش تولید زغال سنگ شده است که اگر این اتفاق روی دهد، می‌توان تا حدودی به این صنعت امیدوار بود. اما نباید فراموش کرد که روند کاهش تولید زغال سنگ در چین، بلند مدت و آثار آن در مدت زمان طولانی اثرگذار است. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت اثر این امر در بازار ایران به سرعت احساس شود.
این در حالی است که تولید زغال سنگ در ایران در شرکت‌های کوچک و ظرفیت تولید اندک است. ضمن اینکه تنها مصرف کننده زغال سنگ در داخل کشور شرکت ذوب آهن است و قیمت محصولات در کنترل این شرکت است. جدای از مسائل گفته شده، کیفیت زغال سنگ ایران پایین است و پیش‌بینی شخصی من این نیست که دولت به سمت افزایش تعرفه واردات این محصولات برود. همچنین به دلیل بالا بودن هزینه حمل، زغال سنگ صادرات ندارد.
در حال حاضر تولیدکنندگان زغال سنگ به دنبال افزایش 9 درصدی قیمت محصولات هستند که اگر این اتفاق روی دهد، رویداد ویژه‌ای رخ نخواهد داد و فقط چند روزی برای سهام این گروه صف خرید ایجاد می‌شود. در مجموع باید گفت، چون شرکت‌های تولیدکننده زغال سنگ کوچک، ظرفیت تولید پایین و قیمت‌های آنها تحت کنترل است، چشم‌انداز روشنی ندارند. به علاوه سهام شرکت‌های این گروه هیچ‌گاه روی مسائل بنیادی معامله نمی‌شوند و بیشتر در این گروه شاهد سفته بازی هستیم.  

محمدیاسر طیب نیا عضو هیئت مدیره ذوب‌آهن
مشکل معادن زغال سنگ قیمت فروش نیست
هنوز هیئت مدیره ذوب‌آهن اصفهان در خصوص افزایش 9 درصدی محصولات ذوب‌آهن تصمیمی نگرفته است این در حالی است که  این موضوع به هیئت مدیره انعکاس داده شده است. اما باید در این خصوص بحث‌هایی انجام شود چون این امر هزینه‌های سنگینی را برای ذوب‌آهن در پی دارد و به همین دلیل مخالفان و موافقان زیادی خواهد داشت. در واقع هزینه‌های خرید زغال سنگ بخش اصلی هزینه‌های ذوب‌آهن است.
در این مورد نامه‌ای از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به ذوب‌آهن ارسال شد که دو وجه دارد. وجه اول مربوط به افزایش 9 درصدی قیمت زغال سنگ در‌ سال گذشته است و وجه دوم مرتبط با قیمت‌های زغال سنگ طی سال جاری است. بر این اساس قیمت‌های زغال سنگ باید با قیمت‌های جهانی منطبق شود که موجب می‌شود قیمت‌های سال گذشته این محصولات افزایش و قیمت‌های سال جاری کاهش پیدا کند. ضمن اینکه در حال حاضر واردات زغال سنگ با قیمت کمتری نسبت به قیمت‌های داخلی انجام می‌شود.
این در حالی است که همواره ذوب‌آهن خود را موظف می‌داند، تا زمانی که تولید داخل وجود داشته باشد، زغال سنگ مصرفی خود را از داخل تامین کند و پس از آن بخشی از کسری زغال سنگ مورد نیاز را از خارج وارد کند. به نحوی که اکنون تنها 40 تا 50 درصد از کسری زغال سنگ مورد نیاز از طریق واردات تامین می‌شود. زغال سنگ در ذوب‌آهن به عنوان انرژی مصرف می‌شود و این محصول تبدیل به کک شده و کاربرد دارد.
علاوه بر این، زغال سنگ تولیدی در ایران  کیفیت پایینی دارند و نمی‌توان به صورت شارژ کامل از آن استفاده کرد. بنابراین قسمتی از واردات زغال سنگ به دلایل کیفی بوده که در سال‌های گذشته نیز انجام می‌شده است. این در حالی است که اکنون علاوه بر کیفیت، کمیت نیز مطرح است و با کمبود زغال سنگ مواجه هستیم.
در مجموع 3 میلیون تن ظرفیت کک سازی در کشور وجود دارد که این میزان به 4.2 میلیون تن زغال سنگ نیاز دارد. این در حالی است که تولید زغال سنگ صرف نظر از مسائل کیفی، 1.5 میلیون تن است و با حدود 2.8 میلیون تن کسری زغال سنگ مواجه هستیم. علاوه بر اینکه توان واردات این میزان وجود ندارد و بنادر کشور نیز کشش این حجم از واردات را ندارند.
این در حالی است که با توجه به مسائل گفته شده و در شرایطی که با کسری زغال سنگ مواجه هستیم، تعرفه واردات نیز افزایش یافته است. در واقع این نوع از حمایت (افزایش تعرفه گمرکی واردات) در حالی که با کمبود زغال سنگ روبه‌رو هستیم، هدفمند نیست و بهتر است این تعرفه کاهش پیدا کند. مشکل معادن زغال سنگ هزینه‌های تولید بالا به دلیل استفاده از روش‌های سنتی تولید است و قیمت فروش محصولات مشکل اساسی آنها نیست. در حال حاضر تولید زغال سنگ با روش‌های قدیمی و در عمق زمین انجام می‌شود که هزینه‌های بالایی دارد. علاوه بر این نیروهای مازاد زیادی در این مجموعه‌ها حضور دارند که نمی‌توان آنها را تعدیل کرد و باید دستمزد آنها را پرداخت کرد.
بنابراین بهتر است دولت به جای افزایش تعرفه واردات، معادن زغال سنگ را به فن‌آوری‌های جدید مجهز کند و یارانه به معادن را به صورت نو کردن ماشین‌آلات اعمال کند. این نوع از حمایت هدفمند است و به بهبود وضعیت معادن زغال سنگ کمک می‌کند.