عصر بازار- یک اقتصاددان و مدرس اقتصاد گردشگری با بیان اینکه صنایع دستی ایران تلفیقی بین فرهنگ، سنت، بازار و اقتصاد کشور است، گفت: در بخش صنایع دستی همیشه از منظر استراتژی صنعتی دچار مشکلاتی بودیم و نتوانستیم عملکرد خوبی داشته باشیم.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از اقتصادنیوز، محمدرضا فرزین اظهار کرد: در زمینه فرش اگرچه سابقه تاریخی داریم و این هنر جزئی از تمدن و فرهنگ ایران است، اما موضوع متفاوت است. چرا که جایگاهمان در این عرصه سنتی است و فرش محصول فرهنگی ایران است که تولید میشود. به همین دلیل در زمینه فرش تا حدودی توانستیم برندسازی کنیم و این را در طرح و نقشههای مختلف نشان دهیم. فرش ایرانی در بازار اروپا و آمریکا توانسته حضوری فعال داشته باشد. اگرچه در سال های اخیر رقبایی مانند هند و پاکستان هم داشتهایم که توانسته اند با سرمایهگذاری ایرانیها در عرصه صنعت فرش عرض اندام کنند.
او افزود: ایرانیان در این کشورها تلاش کردهاند نام اصیل فرش ایرانی در بازار حفظ شود. به همین دلیل در تاریخ همیشه نام ایران با فرش دستباف همراه بوده و سهم پررنگی در بازار داشتهایم و توانستهایم سهممان را در این بازار افزایش دهیم. چرا که اغلب فروشندههای فرش در آمریکا و اروپا ایرانی هستند و در این بستر اصالت یعنی فرش ایرانی و صنعت آن حفظ شده است. به همین خاطر فکر میکنم رقابت از سوی کشورهای خارجی با ایران در این زمینه سخت است. اگرچه گاهی اوقات بخشهایی از بازار از دست ما خارج شده است. منظور از فرش، فرش دستبافت است هرچند در زمینه فرش ماشینی هم صاحب بازار هستیم.
این اقتصاددان و مدرس اقتصاد گردشگری بیان کرد: بنابراین صنایع دستی ایران تلفیقی بین فرهنگ، سنت، بازار و اقتصاد ماست. اگرچه انواع مختلف صنایع دستی را در کشور داریم اما متاسفانه نتوانستهایم در قالب برند این دست ساختهها را در دنیا مطرح کنیم و در این زمینه همواره با مشکل مواجه هستیم. در بخش صنایع دستی همیشه از منظر استراتژی صنعتی دچار مشکلاتی بودیم و نتوانستیم به خوبی عمل کنیم. از سویی در بازار فروش هم ضعیف عمل کرده ایم و نتوانستیم بازار مشخصی را در داخل برای گردشگران خارجی بیابیم و بازارهای صادراتیمان را شناسایی و محصولات مان را معرفی کنیم.
او در پاسخ به این سوال با توجه به مزیتهای این صنایع، چرا در بازارهای داخلی هم صنایع دستی کشور مهجور است، گفت: اگر به اصفهان بروید، مسلما مغازههای سنتی بسیاری را میبینید که صنایع دستی میفروشند و گردشگران از آنها خرید دارند. این به دلیل آن است که در مقطع کنونی برای گردشگران اعم از داخلی و خارجی دیگر صنایع دستیمان غریبه نیست و محصولات این صنایع برای اغلب مسافران آشناست. بنابراین صنایع دستی کشور شاید به آن معنا رقابتپذیر نباشند اما به دلیل اینکه هر کشور صنایع دستی مخصوص به خود را دارد، گردشگران محصولات دست ساز ایران را هم به همان شکل سنتی خاص خود می شناسند و در ذهن گردشگران داخلی این موضوع به همین شکل است.
فرزین افزود: صنایع دستیمان به عنوان نماد تاریخی کشور تا الان به خوبی تولید شده و محصولات خوبی از این صنایع داشته ایم. این نکته را هم باید در نظر گرفت که پیش از ورود تکنولوژیهای جدید، نیازهایمان از طریق صنایع دستی تامین میشد و حال دوباره بسیاری از این محصولات در بازار پرتقاضا شدهاند. به تازگی کاربرد و خواص ظروف مسی مورد توجه قرار گرفته و این ظروف پس از سال های بسیاری وارد بازار شده و مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از گلیمهای دستبافت یا پارچههایی با چاپ های سنتی هم اخیرا باب شده و در بازارها بسیار به فروش می رود. بنابراین اینطور نیست که مزیتهای لازم را در زمینه صنایع دستی نداشته باشیم اما به دلیل اینکه دانش لازم و مدیریت کافی در این حوزه وجود ندارد، همواره در بازار فروش مشکل داریم و برنامهریزی صنعتی مشخصی در این زمینه صورت نمیگیرد.