به گزارش پایگاه خبری «عصربازار» به نقل از ایلنا، علیرضا مناقبی، رئیس مجمع واردات در خصوص مخالفت سازمان همکاری شانگهای با عضویت ایران در این سازمان اظهار داشت: درحالی که بسیاری از تحلیلگران تصور می کردند با برداشته شدن تحریم های غرب، دیگر مانع حقوقی برای تبدیل عضویت ایران به سازمان همکاری شانگهای وجود ندارد، اما در خبری غیر متنظره شنیدیم که اجماع عمومی اعضای این سازمان در شانزدهمین نشست آن در تاشکند، عدم پذیرش عضویت کشورمان را رقم زد.

وی ادامه داد: سازمان همکاری شانگهای در حقیقت ترکیب جدید سازمان«شانگهای 5» است که در سال 1996 میلادی تأسیس شده بود، اما نام آن پس از عضویت ازبکستان به«سازمان همکاری شانگهای» تغییر یافت .

به گفته مناقبی، ایران از سال 2006 میلادی و در واقع پنج سال پس از رسمیت یافتن این سازمان درخواست خود را برای عضویت دایم ارایه کرده است و با وجودی که دولت روسیه یکی از طرفداران جدی عضویت ایران در این سازمان بود اما گویا نتوانست همپیمانان خود را برای پذیرش ایران مجاب کند. « بختیور خاکیموف» فرستاده ویژه این کشور براین نکته که نتوانسته اعضا را هم رای خود کند اعتراف کرد و گفت : «شکست خوردیم، اما کار متوقف نشده است ». این در حالی است که طرح عضویت دایم ایران به دنبال عضویت هند و پاکستان، به مفهوم گسترش چتر دربرگیری این سازمان و نقش پذیری بیشتر منطقه ای و بین المللی است.

مناقبی تاکید کرد: این چندمین بار است که اعضای شورای همکاری شانگهای با شروع روند الحاق ایران به این سازمان به عنوان یک عضو دائم و نه عضو ناظر، مخالفت کردند. البته باید اذعان کرد که در این مرحله، عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای «به لحاظ اصول و مبانی» مشکلی نداشت و تنها «اختلافات فنی و جزئی» احتمالا مربوط به زمانبندی این عضویت مطرح است.

وی ادامه داد: تحولات سال های اخیر این سازمان نشان می دهد که با فاصله گرفتن از اهداف اولیه خود که چیزی جز حل و فصل اختلافات مرزی چین با کشورهای همسایه نبود به دنبال ایفای نقش در  گستره ای وسیع جغرافیایی است. درحال حاضر روسیه و چین به عنوان دو بازیگر اصلی به ایفای نقش می پردازند. چین به دنبال افزایش تعاملات خود با آسیای مرکزی  است و احیای جاده ابریشم را در برنامه های خود قرار داده است و کشور روسیه نیز در تلاش است تا نفوذ خود را در منطقه به عنوان یک قدرت بلامنازع گسترش دهد.

رئیس مجمع واردات تصریح کرد: مسکو که در گذشته مخالف حضور ایران دراین سازمان بود، حال با تغییر موضع بارها علاقه مندی خود را برای عضویت دایمی ایران اعلام کرده است. در واقع به نظر می رسد روسیه به دنبال آن است که تهران به عنوان یک موازنه دراین سازمان عمل کند .

وی در تشریح خصوصیات این سازمان اظهار داشت: یکی از مشخصه های اصلی سازمان همکاری شانگهای گرایش های ضد غربی اعضا به ویژه در مقابل آمریکا است که آثار آن را می توان در برخی بیانیه های اجلاس سران یافت. مخالفت با حضور نظامی غرب در منطقه، بیانیه اجلاس 2005 سران و درخواست از ایالات متحده برای تعیین جدول زمانی مشخصی برای برچیدن پایگاه های نظامی خود در آسیای میانه از جمله این موارد است که به نظر می رسد با حضور ایران می توانست گرایش های ضد غربی شدید تر شود .

مناقبی ادامه داد: تا پیش از این قطعنامه های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل و قرار گرفتن تحت فصل هفتم منشور این سازمان یکی از بهانه های اصلی مخالفت با عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای بود اما مشخص نیست حال که مشکلات تحریمی ایران حل شده چرا این درخواست با مخالفت مواجه شد و درحالی که هم ایران و هم اعضای شورای همکاری به مناسبات نزدیک و تنگاتنگ در حوزه اقتصادی نیاز داشتند اینکه چرا این هدف محقق نشد در پرده ای از ابهام قراردارد .

مناقبی در پاسخ به این پرسش که آیا روند عضویت ایران به سازمان همکاری شانگهای زمان بر خواهد شد، تصریح کرد: نپذیرفتن ایران در این سازمان به معنای پایان کار نیست و کشورمان باز هم می تواند در روند عضویت قرار گیرد و قطعا با توجه به جایگاه راهبردی ایران در منطقه، عضویت دایم تهران در سازمان همکاری شانگهای علاوه بر اینکه به ثبات کمک خواهد کرد گسترش همکاری های چند جانبه اقتصادی را نیز  در پی خواهد داشت.