عصر بازار- در روزهای پایانی اولین ماه بهار موضوع اخذ مالیات از سود سپردههای بانکی از سوی طیب نیا وزیر اقتصاد و داریی مطرح شد؛ طرحی که واکنشهای متفاوتی را در میان فعالان اقتصادی و نمایندگان مردم در خانه ملت به دنبال داشت.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، در حالی این موضوع از سوی وزیر مطرح شده است که تاکنون بانک مرکزی و مدیران شبکه بانکی نسبت به پیشنهاد طیب نیا برای اخذ مالیات از سود سپرده، واکنشی نداشته و فعلا سکوت کردهاند که به اعتقاد برخی کارشناسان، سود بانکی بالا ناشی از نظام بانکی بیمار است و نباید برای ترمیم آن، قاعده و قانونهای چندین ساله را که حذف آنها تبعات خاص خود را دارد، کنار گذاشت.
اما باید توجه داشت مشکلات موجود ناشی از بیماری نظام بانکی است که بارها وعده اصلاح آن داده شده اما اقدام موثری تاکنون از سوی مسئولان صورت نگرفته است. از سویی دیگر نباید فراموش کرد که شبکه بانکی کشور در سالهای گذشته قربانی تحریم بوده و بر مشکلات آن افزوده شده است. بنابراین اکنون نمیتوان با قوانین کوتاهمدت این موانع را برداشت. اما طرح چنین موضوعاتی و چنین عملکردهایی در نهایت به ضرر صاحبان سپردههای بانکی تمام میشود. همچنین باید توجه داشت که درصورت دریافت مالیات از سود سپردهها بهطور حتم با توجه بهاینکه کاهش نرخ سود نیز وجود دارد، عوامل تحریک برای خروج سپردهها و منابع از بانکها تشدید شده و در مجموع میتواند موجبات اختلال در بازار پول و بی اعتمادی مردم به شبکه بانکی را فراهم آورد.
گرفتن مالیات از سپردههای بانکی نکتههای مهمی دارد که باید به آن توجه کرد. نخست، با دریافت مالیات از سپرده های بانکی مسلما سپرده های بانکی به شدت کاهش خواهد یافت و در نتیجه سود مالیاتی سپرده های بانکی به دلیل کاهش سپرده ها به شدت کاهش خواهد یافت. دوم، مالیات موجب خواهد شد پولهای زیادی از بانکها خارج شود، بنابراین بانکها با مشکلات نقدینگی بزرگی مواجه خواهند شد. این موضوع به نوبه خود میزان تسهیلات دهی بانکها را کاهش خواهد داد و در نتیجه شرکتها نمیتوانند از بانک وام دریافت کنند که این موضوع نیز به نوبه خود موجب خواهد شد رکود اقتصادی عمیقتر شود.
صرامی فروشانی: حرکت نقدینگی به سمت جیب دلالان
محسن صرامی فروشانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نهم درباره اخذ مالیات از سود سپردهها گفت: افرادی که طرح اخذ مالیات از سود سپرده ها را مطرح می کنند یا نمی دانند و یا می دانند که اجرایی شدن این طرح ضربه مهلکی بر اقتصاد شفاف و روشن کشور خواهد زد.
نمایند مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: قطعا اگر این طرح تصویب و اجرا شود، شاهد اقتصاد زیرزمینی و در سایه خواهیم بود و ازسوی دیگر تبادلات پولی به سمت واسطه گری و دلالی حرکت خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه اکثر کسانی که اقدام به سپردهگذاری در بانکها میکنند، بازنشستهها و افراد خاص جامعه از جمله زنان سرپرست هستند، افزود: اگر بخواهیم بر سود سپرده ها مالیات وضع کنیم و اخذ مالیات را بر دوش این افراد بگذاریم، قطعا این افراد سپرده های خود را از بانکها خارج کرده و بخشی از آنها با توجه به اینکه با مشکلات اقتصادی روبهرو هستند، نقدینگی خود را در اختیار دلالان و در برخی موارد سوداگران که سود بیشتری میدهند، قرار خواهند داد؛ مهمتر اینکه اعتمادی که مردم به بانک ها دارند با اخذ مالیات از سود سپرده ها برای سپرده گذاری ازبین خواهد رفت.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: باید توجه داشت تا زمانی که نتوانیم تولید را رونق دهیم و نظام بانکی را اصلاح کنیم، قطعا تصویب این قانون و اجرای آن در کشور باعث بروز مشکلاتی که برشمردم خواهد شد که این سزاوار مردم نیست.
پورابراهیمی: شرایط اقتصادی کارا عمل نمی کند
محمدرضا پور ابراهیمی عضو ناظر مجلس در شورای پول و اعتبار به عنوان منتقد اخذ مالیات از سود سپردهها در این زمینه معتقد است: سال گذشته بیشترین رقم مالیات معادل 75 هزار میلیارد تومان را تصویب کردیم اما 50 درصد فرار مالیاتی در کشور وجود دارد.
وی با بیان اینکه در بازه سالهای 1363 تا 1394 به جز یکی دو سال نرخ بازدهی سود سپردههای بانکی در مقایسه با تورم منفی بوده است، افزود: نباید از سود منفی مالیات گرفته شود.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی در این باره گفت: زمانی ما می توانیم در اقتصاد کشور بحث مالیات و سود سپرده های بانکی را مطرح کنیم که عوامل اقتصادی همه در جای خود قرار داشته باشند و اقتصاد در شرایط کارا عمل کند در حالی که شرایطی که کشور ما در آن قرار دارد رویکردش کاملاً متفاوت با رویکرد یک نظام بانکی و نظام اقتصادی کارآمد است. گرچه در این خصوص هدف، هدف صحیحی است ولی اثرات سوء آن در اقتصاد کشور شرایط متفاوتی ایجاد خواهد کرد. چالش اصلی امروز ما بالا بودن نرخ های تامین مالی در اقتصاد کشور است که متاثر از کف نرخ سود سپرده ها است که عاملی برای تعیین نرخ است و در کنار آن هم موضوع بحث میزان سرمایه است که بانک ها به عنوان سپرده قانونی نزد بانک مرکزی نگه داری می کنند.
پورابراهیمی با بیان اینکه امروز چالش اصلی اقتصاد ما تعیین مالیات بر سود سپرده ها نیست، اظهار داشت: اگر این موضوع مبنا قرار گیرد آثار منفی آن افزایش نرخ تامین مالی در کشور خواهد بود. اخذ مالیات از نرخ سود سپرده های بانکی سبب سپرده گذاری افراد نزد موسسات خواهد شد. علاوه بر افزایش نرخ تامین مالی در کشور شاهد فرار سرمایه ها از نظام متشکل پولی به شبکه غیرمتشکل پول خواهیم بود. درحال حاضر در ساختار اقتصادی ما یک مجموعه موسسات غیرمجاز فعالیت می کنند که 25 درصد مجموع منابع اقتصادی کشور را در اختیار دارند و اخذ مالیات از نرخ سود سپرده های بانکی سبب خواهد شد که سپرده گذاران سرمایه خود را نزد این موسسات قرار دهند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان این که سپرده ای را که مردم انجام می دهند نرخ واقعی آن منفی است، افزود: در طول سال های 63 تا 94 نرخ بازدهی از محل سود در مقایسه با تورم منفی بوده است.
زمانیان دهکردی: خروج نقدینگی از بانک ها
سید سعید زمانیان دهکردی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نیز در این باره معتقد است: اخذ مالیات از سود سپرده ها قطعا در اقتصاد و نظام بانکی نه تنها اثرات مثبتی نخواهد داشت بلکه می تواند تاثیر منفی نیز برجای بگذارد.
نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: با تصویب دریافت مالیات از سود سپرده ها، مردم سپرده های خود را از بانک ها خارج کرده و نقدینگی موجود به سمت بازارهای کاذب از جمله خرید ارز، سکه و غیره حرکت خواهد کرد.
وی افزود: باید توجه داشت اگر به سپرده های مردم توجهی نشود، قطعا اثرات سوء بر سیستم بانکی خواهد گذاشت که مسائل پولی کشور را تحت تاثیر قرار می دهد. مطمئن باشید کسانی که حتی در ارقام بسیار پایین نیز سپرده گذاری کرده باشند با دریافت مالیات از سود سپرده ها، سپرده های خود را خارج خواهند کرد. شاید این طرح را بتوان در بلندمدت عملیاتی کرد، اما در کوتاه مدت اثرات بسیار نامطلوب دارد.