به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، بابک سالاروند کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که قرارداد اختیار معامله چیست؟، اظهار کرد: اختیار معامله قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد، حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. در قرارداد اختیار معامله، خریدار در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می‌آورد.

او بیان کرد: از طرف دیگر، فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار، با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، براساس مفاد قرارداد آماده‌ی فروش یا خرید دارایی مذکور در سررسید است.

کارشناس بازار سرمایه افزود: دارنده قرارداد اختیار معامله، در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف‌ نظر وی از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق پرداخته است از دست می‌دهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است.

سالاروند در پاسخ به این پرسش که، چند نوع قرارداد‌های اختیار معامله وجود دارد؟، گفت: اختیاری که برای خرید یک دارایی داده می‌شود را، اختیار خرید می گویند. به طور مثال، سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد که اختیار خرید 100 سهم شرکت "الف" را با قیمت توافقی 1000 تومان بابت هر سهم، خریداری کند. فرض کنید قیمت جاری سهم مزبور 980 تومان، تاریخ انقضای قرارداد چهار ماه و قیمت قرارداد اختیار معامله بابت هر سهم 50 تومان است؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید قرارداد 5000 تومان است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از 1000 تومان باشد، مسلم است سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا نمی‌گذارد، چون خریدن سهمی که قیمت روز آن کمتر از 1000 تومان است با قیمت توافقی 1000 تومان عاقلانه نیست.

او بیان کرد: در این وضعیت سرمایه‌گذار میزان سرمایه‌گذاری اولیه خود (5000 تومان) را از دست می‌دهد. اما اگر قیمت سهم در تاریخ سررسید بیشتر از 1000 تومان باشد، سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا می‌گذارد. فرض کنید قیمت سهم به 1150 تومان برسد. با اجرای قرارداد سرمایه‌گذار می‌تواند 100 سهم را با قیمت هر واحد 1000 تومان خریداری کند. اگر او در همان زمان سهم خود را در بازار به فروش برساند مبلغ 15000 تومان (150 تومان بابت هر سهم) سود می‌کند. با کسر هزینه اولیه خرید قرارداد اختیار معامله، سود خالص سرمایه‌گذار 10000 تومان است

او افزود: اختیار معامله مدت معینی دارد. حق خرید یا فروش دارایی در یک قیمت معین فقط تا تاریخ انقضایی که قبلاً مشخص شده است، امکان خواهد داشت.

سالاروند در خصوص قرارداد اختیار فروش نیز گفت: همچنین قرارداد اختیار فروش، به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دورة زمانی مشخصی بفروشد. درحالی ‌که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

او بیان کرد: سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که قرارداد اختیار فروش (از نوع اروپایی) 100 سهم شرکت "الف" را با قیمت توافقی 700 تومان خریداری می‌کند. فرض کنید که قیمت جاری سهم مزبور 650 تومان، تاریخ انقضای قرارداد سه ماه بعد و قیمت قرارداد برای هر سهم 70 تومان باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه (برای خرید قرارداد) 7000 تومان است. چون قرارداد اروپایی است، فقط در زمان انقضا قابل اجراست و در صورتی ‌که قیمت در آن زمان کمتر از 700 تومان باشد اجرا می‌شود.

کارشناس بازار سرمایه افزود: فرض کنید قیمت سهم شرکت "الف" در تاریخ انقضا 550 تومان باشد، سرمایه‌گذار می‌تواند براساس قرارداد 100 سهم را با این قیمت بخرد و با قیمت 700 تومان بفروشد و 15000 تومان (150 تومان برای هر سهم) سود به دست آورد. اگر 7000 تومان سرمایه‌گذاری اولیه را از این مبلغ کم کنیم. سود خالص سرمایه‌گذار 8000 تومان خواهد بود. در این راهبرد نیز تضمینی وجود ندارد که سرمایه‌گذار سود کند. اگر قیمت کالا در زمان انقضا، بیشتر از 700 تومان باشد، قرارداد اختیار فروش ارزش ندارد و سرمایه‌گذار مبلغ 7000 تومان سرمایه‌گذاری اولیه را از دست می‌دهد.