به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، تصویب دریافت بهره مالکانه و حقوق دولتی از معادن کوچک و بزرگ، عرصه را بر فعالیت‌های معدنکاران سخت‌تر کرد. در این شرایط تعدادی از معادن کوچک که قادر به ادامه فعالیت نبودند به حالت تعطیل و یا نیمه تعطیل درآمدند و گروهی به هر نحو ممکن توانستند خود را تا پایان سال 93  حفظ کنند. بار دیگر با آغاز سال 94 و افزایش بهای حامل‌های انرژی و سوخت، فشار مضاعفی به صنعت معدن‌داری ایران وارد شد و در حالی که قیمت جهانی سنگ آهن همچنان رو به کاهش و به یک سوم سال 92 رسیده، هزینه تولید نیز افزایش پیدا کرده است. حال زمزمه تعطیلی بخشی دیگر از معادن به گوش می‌رسد چرا که در شرایط فعلی ادامه فعالیت امکان‌پذیر نیست و نکته مهم است اینکه هیچ سرمایه‌گذاری حاضر به ریسک در این صنعت نیست.
وزارت صنعت، معدن و تجارت در بخشنامه‌ای شرکت‌های چادرملو، گل گهر و سنگ آهن مرکزی را ملزم به حمایت از فولادسازان داخلی کرده است. پیروی از سیاست‌های وزارت  صنعت، معدن و تجارت یعنی حمایت از فولاد سازان بزرگ و عمده به عنوان هدف محمد رضا نعمت‌زاده در اخذ این تصمیم عنوان شده است؛ براین اساس وزارت صنعت، معدن و تجارت به زعم خود مصمم است تا قیمت تمام شده آهن اسفنجی را در راستای قیمت‌های جهانی و توزیع عادلانه سود متعادل کند.
بر این اساس قیمت فروش گندله آهن 66 درصدی در سال جاری برای مصرف واحدهای فولادی کشور معادل  20 درصد قیمت شمش فولاد خوزستان تعیین شده است. این درحالی است که تاکنون شرکت‌های سنگ آهنی نرخ گندله را بر اساس 23 درصد شمش فولاد خوزستان به فروش می‌رساندند. اما در پی این اقدام، نماد شرکت‌های تولیدکننده سنگ آهن به دلیل اثرپذیری قابل توجه از این تصمیم، بلافاصله در بورس تهران متوقف شد و سهامداران صنعت سنگ آهن که در یک دهه گذشته با اقدامات خلق‌الساعه‌ای همچون پس گرفتن ناگهانی پروانه بهره‌برداری معادن از سوی دولت، تحمیل هزینه جدیدی به نام بهره مالکانه (غیر از حقوق دولتی) و در نهایت قیمت‌گذاری دولتی سنگ آهن مواجه شده‌اند، بازهم دست به کار شدند و دومین نامه سر گشاده خود را به رییس دولت تدبیر و امید نگاشتند و در این نامه از اقداماتی که موجب ضرر سهام‌داران شده، گلایه کردند.
باید به این نکته توجه داشت، اگر شرکتی در بورس پذیرفته می‌شود باید به این موضوع مهم توجه شود که الزام و اجبار آن به پرداخت هزینه‌های مضاعف یا فروش محصول با قیمت دولتی و... می‌تواند منجر به ضرر سهام‌داران شود و اساساً متغیرهای فضای کسب و کار انتظار می‌رود که توسط بازارها تعیین شود، نه به صورت اجباری و دستوری.

جوکار:اقدام دولت در تعیین قیمت سنگ آهن ماهیت فعالیت بورس کالا زیر سوال می‌برد
محمد صالح جوکار رئیس فراکسیون معدن و صنایع معدنی مجلس درباره نامه سرگشاده سهام‌داران سنگ آهنی خطاب به رئیس جمهور در خصوص قیمت‌گذاری سنگ آهن به قیمت دولتی، در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها  وجود نابرابری در صنعت فولاد کشور را مورد انتقاد قرار داد و گفت: در حال حاضر ضعف مدیریتی و پایین بودن فن‌آوری و تکنولوژی در این صنعت، از توان تولید فولاد در کشور کاسته است. صنعت فولاد کشور همواره از صنعت سنگ آهن یارانه گرفته، این درحالی است که پرداخت یارانه به صنعت فولاد باید به یک دوره زمانی منتج شود که در آن بازه زمانی زیرساخت‌ها و تکنولوژی این صنعت به منظور تقویت آن به روز شوند.
رئیس فراکسیون معدن و صنایع معدنی مجلس، تحقق تولید 55 میلیون تن فولاد در کشور براساس سند چشم‌انداز 20 ساله را نیازمند توسعه و تقویت صنایع پایین دستی فولاد دانست و افزود: این درحالی است که تصمیمات اقتصادی در کشور همواره در جهت تضعیف صنایع پایین دستی فولاد مانند صنعت سنگ آهن بوده است که به نظر می‌رسد با استمرار اینگونه تصمیمات عملا امکان تحقق اهداف پیش‌بینی شده در سند چشم‌انداز 1404 میسر نخواهد بود.
نماینده مردم یزد در مجلس از سلب پروانه بهره‌برداری معادن و قیمت‌گذاری دولتی محصولات سنگ آهنی به عنوان تهدیدهای صنعت سنگ آهن نام برد که توان توسعه را از شرکت‌های حاضر در این صنعت سلب می‌کند. وی با انتقاد از مالکیت معادن کشور در سهام شرکت‌های فولادی و سنگ آهنی، پارادوکس موجود در اداره معادن و شرکت‌های معدنی را مورد اشاره قرار داد که طی معادلات پیچیده‌ای، در حال حاضر معادن بزرگ کشور که به نوعی دولتی محسوب می‌شوند، سهام شرکت‌های فولادی را در اختیار دارند. شرکت‌های فولادی با ظاهر شدن به عنوان سهام‌دار شرکت‌های سنگ آهنی، مشکلاتی را برای سنگ آهنی‌ها ایجاد کرده‌اند.
به گفته جوکار، این نوع ترکیب سهام‌داری دولت را از امکان قیمت‌گذاری محصولات شرکت‌های سنگ آهنی برخوردار می‌کند. براین اساس در حالی دولت به قیمت‌گذاری محصولات سنگ آهنی می‌پردازد که این محصولات به عنوان یک کالای پذیرفته شده در بورس کالا، می‌بایست براساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین قیمت شوند اما اقدام دولت در تعیین قیمت سنگ آهن، ماهیت بازار آزاد و ماهیت فعالیت بورس کالا را زیر سوال می‌برد.

نعمتی: تلاش برای عرضه سنگ آهن در بورس کالا
بهروز نعمتی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار بازار امروز گفت: در حال حاضر بالغ بر 7/2 میلیون تن صادرات سنگ آهن انجام می‌دهیم که این مواد در کشور چین و سایر کشورها فرآوری و مجددا به شکل فولاد وارد کشور می‌شود.
نماینده مردم اسد آباد در مجلس شورای اسلامی افزود: باید شرایط را به گونه‌ای فراهم کنیم که رونق به کارخانه‌های تولید سنگ آهن باز گردد  تا بتوان با یک پتانسیل بالاتری از خام فروشی محصولات جلوگیری کرد.
وی تصریح کرد: قیمت‌گذاری سنگ آهن  از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌شود ولی با توجه به آیین‌نامه‌ای که داریم، به نظر منطقی می‌آید که قیمت‌گذاری سنگ آهن به سمت عرضه در بازار بورس سوق داده شود تا شاهد شفافیت و کشف قیمت واقعی باشیم.

بیاتیان: شرایط برای قیمت‌گذاری سنگ آهن در بورس مناسب نیست
اما در این میان سید محمد بیاتیان عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس نظر دیگری دارد. وی که معتقد است قیمت‌گذاری سنگ آهن با توجه به شرایط موجود در این صنعت منطقی و مناسب نیست، به خبرنگار بازار امروز گفت: باید توجه داشت دولت،  وزارت صنعت و یا شاید هم در بخشی قانونگذاران به نوعی شرایط منطقه‌ای و جهانی را در قیمت‌گذاری سنگ آهن نمی‌سنجند. اگر قرار است جلوی  خام فروشی گرفته شود، باید به فعالان این صنعت کمک کنیم تا بتوانند روی پای خودشان بایستند.
نماینده مردم بیجار در مجلس شورای اسلامی افزود: قیمت تمام شده هر تن سنگ آهن از یک منطقه‌ای از مرکز یا غرب کشور با قیمت حملی که برای بندر می‌برند، یکسان شده است. یعنی برای تولیدکنندگان نه تنها سودی ندارد بلکه ضرر هم دارد یعنی اگر بخواهند هر تن را به سمت جنوب حمل کنند قیمت آن با قیمت استخراج و هزینه‌های تمام شده یکی است؛ یعنی چیزی به نام سود وجود ندارد.
وی ادامه داد: اگر وضعیت به همین گونه ادامه یابد، هم معادن شخصی وهم معادن دولتی در آینده نه چندان دور تعطیل خواهند شد. به نظر می‌رسد در این شرایط باید تصمیم جدی گرفته شود و کمک کنند این صنعت بالاخره بتواند روی پای خود بایستد.
عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس در زمینه قیمت‌گذاری سنگ آهن در بورس کالا نیز گفت: به نظر نمی‌رسد شرایط به گونه‌ای باشد که سنگ آهن در بورس قیمت‌گذاری شود چرا که بازار داخلی ندارد؛ بازار بین‌الملل و منطقه هم مناسب نیست و بازار بسیار نابسامان است.
بیاتیان تصریح کرد: دولت با برنامه‌ریزی دقیق و حساب شده در شرایطی که تحریم‌ها برداشته می‌شود، باید کاری کند تا سرمایه‌گذار خارجی وارد کشور شود و دیگر اینکه سنگ خام را به محصول تبدیل و بعد صادرات کنیم. اگر این شرایط به وجود آمد، می‌توان گفت شرایط مناسبی است که  سنگ آهن در بورس عرضه شود.

بیگلری: تغییرپی در پی قوانین چالش پیش‌روی سهام‌داران سنگ آهن در بورس
محسن بیگلری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با تاکید براینکه دولت در فعالیت‌های خود بدون جانبداری از صنعت خاصی، باید بسترهای لازم را برای تسهیل فعالیت بنگاه‌های اقتصادی فراهم آورد، گفت: دولت باید از تصمیمات خلق‌الساعه‌ای که اداره یا عملکرد بنگاه‌های تولیدی را از کنترل مدیران آنها خارج می‌سازد، پرهیز کند.
نماینده مردم  سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی افزود: سهام تولید‌کنندگان سنگ آهن در سال‌های گذشته در بورس پذیرفته شده اما متأسفانه بعد از پذیرش این شرکت‌ها در بورس، دولت دائماً با وضع عوارض و تغییر مقررات، فضای کسب و کار این شرکت‌ها و بخش تولید را با چالش مواجه کرده است.

سخن آخر.....
باید به این نکته توجه داشت که تصمیمات آنی، بازار سرمایه را دچار تنش می‌کند. به گفته تحلیلگران بازار سرمایه، انتشار نامه سرگشاده گروهی از سهام‌داران شرکت‌های سنگ آهنی به رییس جمهور و اعتراض آنها به این تصمیم دولت که موجب اضرار شده است، از دیگر پیامد‌های این دستورالعمل است چراکه  نباید با اندوخته سهام‌داران اینگونه رفتار کرد چون اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه سلب می‌شود.