به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، بورس در سال 94 روزها و ماه های متفاوتی را برای سهامداران رقم زد. سالی که خوب و بد بازار سهام، بالا و پایین رفتن شاخص، افزایش و کاهش قیمت ها همه فعالان این بازار را همانند همیشه غافلگیر نکرد چرا که همه بازیگران تالار شیشه ای خوب می دانند که نوسان ذات بورس است جز اندک سرمایه گذارانی که خیلی سریع تحت تاثیر فضای این بازار وارد بورس می شوند و با اولین نوسان منفی هم خیلی زود خارج می شوند. در سالی که پرونده هسته ای ایران در ماراتن مذاکرات سنگین و ادامه دار با 1+5 توسط ظریف و تیم پرتلاش او به بهترین شکل ممکن به پایان رسید تا تحریم های اقتصادی ایران بعد از نزدیک به 10 سال به پایان برسد تکلیف یکی از بزرگترین ریسک های موجود سرمایه گذاران بازار سرمایه ایران نیز روشن شد. در چند سال اخیر و به خصوص از سال 1392 تا سال 1394 بازار سرمایه در ایران بشدت تحت تاثیر فشار تحریم های اقتصادی قرار داشت و حتی تا مرز بحران نیز به پیش رفت. نزدیک به 40 صنعت در بازار سهام ایران وجود دارد و طبیعتا کوچکترین محدودیت روی فعالیت های آنان بزرگترین آسیب را در تولید و بازدهی نشان می دهد به همین دلیل تا قبل از توافق بزرگ ایران و غرب بر سر پرونده هسته ای، نگرانی بزرگ فعالان اقتصادی برای امنیت سرمایه گذاری در ایران یک نگرانی واقعی و حقیقی بود.

دو فصل سرد
برخلاف همیشه که بورس معاملات خود را به صورت سنتی در ابتدای سال با رونق آغاز می کرد اما سال 94 تحت تاثیر فعل و انفعالات سیاسی و اقتصادی بازار سهام با افت معاملات خود را در بهار آغاز کرد. بر بستر همین اتفاق بورس معاملات خود در ابتدای سال 94 را با نوسان آغاز کرد. بر اساس آمار موجود شاخص بورس در اولین روز معاملاتی در سال 94 بعد از تعطیلات نوروز 62 هزار و 885 واحد را روی تابلوهای اعداد به ثبت رساند. در مقابل ارزش بازار نیز 280 هزار میلیارد تومان بود که در محدوده چند هفته پایانی سال 93 قرار داشت. در ادامه هر چقدر به زمان نهایی شدن مذاکرات که ابتدا در اوایل تابستان تعیین شد نزدیک تر شدیم التهاب در بازار سرمایه و تالار شیشه ای به بالاترین میزان خود رسید. دست یابی ایران و 1+5 به توافق اولیه «برجام» در تابستان برخلاف انتظارها نتوانست اوضاع بورس را مثبت و متعادل کند چرا که سرمایه گذاران این بازار به خاطر تجربه های گذشته که چندبار توافق اولیه به توافق نهایی منجر  نشد و در آخرین لحظات دو طرف به نقطه ابتدایی رسیدند در آن زمان با نگاه منفی همه چیز را همانند یک نمایش شکست خورده تحلیل می کردند و بر همین بستر بورس تابستان را هم با سردی تمام به پایان رساند و همه چیز به یک انتظار بزرگ ختم شد. در همین زمینه آمارهای نیز حرف هیا معناداری را در پایان 6 ماه نخست سال نشان می دادند بطوری که شاخص بورس در آخرین روز معاملاتی به 61 هزار و 576 واحد دست پیدا کرد که تنها 1309 واحد صعود را در 6 ماه ابتدایی سال نشان می داد و این رقم به خوبی نشانگر وجود نگرانی در بستر بورس از سوی سرمایه گذاران بود. در مقابل ارزش بازار هم با رسیدن به 263 هزار میلیارد تومان، افت سنگین 17 هزار میلیارد تومانی را در 6 ماه نشان داد و عملا بر باد رفتن نزدیک به 20 هزار میلیارد تومان نقدینگی در بورس جو سنگین و منفی بورس را به همه نشان می داد.

التهاب هسته ای
در ادامه با نزدیک شدن به توافق نهایی ایران و غرب که زمان آن دی ماه 94 تعیین شده بود التهاب بیشتری را در بورس به وجود آورد به طوری شاخص بورس بازهم به کانال 62 هزار واحد برگشت و در کنار آن حجم، ارزش و قیمت سهام در بورس کاهش پیدا کرد. همه فعالان بازار سهام در آن روزها یکی از بزرگترین نگرانی های چند سال اخیر را تجربه کردند و در یک خلا تمام عیار قرار گرفته بودند و به نوعی در تصمیم گیری دچار تضاد بزرگی شده بودند. بنیادگرایان خیلی خوشبینانه به ماجرا نگاه و شرایط را مثبت تحلیل می کردند اما بخش بزرگ تری از سهامداران خیلی به فرجام برجام خوشبین نبوند و گویی همه چیز یک سناریوی از پیش تعیین شده است تا باز هم ماجرا به بدترین شکل ممکن به پیش برود. اما درست در زمانی که همه امیدها در فضای سیاسی و اقتصادی ایران و حتی جهان به سمت نا امیدی از حصول توافق به پیش می رفت اعلام توافق بزرگ ایران و 1+5 بر سر مساله هسته ای ایران و لغو همزمان همه تحریم ها به موازات آن به یک سونامی بزرگ در ایران تبدیل شد و در چشم برهم زدنی با جو روانی مثبت و شگفت انگیز شکل گرفته همه چیز در بورس متفاوت شد. رشد های بیش از 1000 واحدی جای خود را به ریزش های ادامه دار داد و ارزش بازار به عنوان یک معیار اندازه گیری حجم نقدینگی در بورس نیز به سرعت ریزش های خود را جبران کرد و در مسیر رشد و صعود قرار گرفت. آمارهای موجود در آن برهه نیز مشخص می کند سهامداران روزهای خاطره انگیزی را در تالار شیشه ای به ثبت رسانده اند. به طوری که شاخص بورس در کمتر از 2 هفته در ابتدا از 62 هزار واحد به 68 هزار واحد و در رشد بزرگ بعدی حتی در نیمه های بهمن به 68 هزار واحد نیز رسید که این فوران صعودی همه چشم ها را به خود خیره کرد. در آن سو ارزش بازار نیز اعداد عجیب و غریب خاصی را به وجود آورد به طوری که ارزش بازار نیز در جهش نخست از 260 هزار میلیارد تومان به 300 و در ادامه به مرز 340 هزار میلیارد تومان هم دست پیدا کرد.

برگشتن ورق بازار سهام
به یک باره همه چیز در فضای بازار سهام متحول شد. حجم معناداری از پول های تازه سهامداران خرد و کلان و سرازیر شدن سایر نقدینگی ها از سایر بازارهای موازی تالار شیشه ای را به کانون اول بازارهای مالی ایران تبدیل کرد به طوری که در بخش های خبری باز هم خبر صعود های بی سابقه، تاریخی و تحول در بورس به تتیر اصلی اخبار تبدیل شد. هر چند بعد از توافق هسته ای و رفع تحریم های اقتصادی، فشار مضاعفی از روی اقتصاد ایران برداشته شد اما تحلیگران مسائل اقتصادی بر این باور تاکید دارند که این رشدهای بورس بیشتر از آن که بر بستر واقعیت های صنایع در بخش افزایش تولید و بازدهی باشد بیشتر تحت تاثیر جو روانی مثبت شکل گرفته است، چرا که تا قرادادهای اجرایی با شرکای تازه بعضا خارجی توسط کارخانجات بزرگ ایران با طرف های خارجی بسته شود و در حجم تولیدات تغییر تازه تری ایجاد شود حداقل 6 ماه تا یک سال زمان لازم است و رشد بخش زیادی از سهام شرکت ها با واقعیت های موجود کمی ناهمخوانی دارد.

چشم انداز سال 95
هر چند در سال 94 کار بورس به جایی کشیده شد که 4 وزیر دولت دهم به رییس جمهور نامه نوشتند و فضا را غبارآلود کردند اما در با فضای شکل گرفته فعلی در سال آینده نه تنها دیگر از نامه نگاریی های پیشین خبری نخواهد بود بلکه بازار سهام با امید بیشتری و البته پشتوانه قابل اعتنا معاملات خود را در سال میمون آغاز خواهد کرد تا شاید اتفاقات میمونی هم برای سهامداران رخ بدهد. اما  به هر حال بورس بعد از برجام توانست تا حدودی هویت از دست رفته خود را به دست آورد و به یک نهاد سرمایه پذیر قابل اعتنا تبدیل شود. نوسان های گاه و بیگاه در این بازار که اغلب تحت تاثیر قیمت ارز، طلا و سکه است نیز به نوعی باعث هیجان بخشی به این بازار می شود. با این تفاسیر باید در انتظار گزارش های 3 ماهه نخست سال 1395 شرکت ها در خرداد ماه باشیم تا ببینیم آیا نزدیک به 40 صنعت بورسی و 500 شرکت زیر مجموعه در صورت های مالی خود در اولین دوره سه ماهه در سال 95 رفع تحریم ها و گشایش های اقتصادی شکل گرفته را چقدر در تولید، فروش و بازدهی صنعت و شرکت خود موثر ارزیابی می کنند. تا آن زمان هم با گذشت نزدیک به 6 ماه از رفع تحریم ها تحلیل شرایط موجود با واقیعت همخوانی بیشتری خواهد داشت.

  نوسان شاخص بورس و ارزش بازار در 12 ماه سال 1394

  تغییر ارزش بازار در 12 ماه سال 1394

  تغییر شاخص کل در 12 ماه سال 1394

نکته : مبنای آمارها، اولین روز معاملاتی هر ماه است

جهت دریافت آخرین اخبار از طریق تلگرام به کانال اختصاصی عصربازار ( http://telegram.me/asrebazar) بپیوندید. برای دریافت آخرین نسخه از نرم افزار تلگرام اینجا را کلیک کنید.