به گزارش پایگاه خبری«عصربازار» به نقل از ایسنا، وزیر نفت طی آخرین اظهارات خود درباره مطالبات شرکت نفت حاصل از فروش به شرکت‌های خارجی می‌گوید بخشی از این مطالبات که مربوط به بانک مرکزی بوده است، دریافت شده و یا درحال دریافت است؛ اما مطالباتی نیز وجود دارد که باید به حساب‌های شرکت ملی نفت واریز شود و بخشی از آن درآمد این شرکت بوده و بخش دیگری مربوط به بانک مرکزی است.

هلنیک پترولیوم یونان، ساراس ایتالیا و شرکت انگلیسی-هلندی شل از جمله این بدهکاران‌اند، که البته طی روز‌های گذشته مذاکرات با آن‌ها نیز آغاز شده است.

شرکت شل تا پیش از افزایش تحریم‌های اتحادیه اروپا یکی از مشتریان نفت خام صادراتی ایران بود به طوری‌که این شرکت انگلیسی – هلندی به طور متوسط روزانه 150 تا 200 هزار بشکه طلای سیاه از ایران خریداری می‌کرد.

در مقابل خرید این میزان نفت از ایران شرکت شل تاکنون بر اساس آخرین اطلاعات در حدود سه میلیارد دلار به ایران بدهی دارد، که البته این میزان در مقابل تمام مطالبات ایران که به گفته زنگنه به حدود 4 میلیارد دلار می‌رسد، سهم زیادی دارد.

مکاتبات نفتی ایران و شرکت انگلیسی شل به منظور وصول بدهی حدود 2.3 میلیارد دلاری و همچنین ایجاد کارگروهی در وزارت نفت به منظور پیگیری وصول این مطالبات معوق نفتی از اواخر سال 1392 آغاز شد.

اما این مذاکرات تا اوایل شهریور 1394 نتیجه چندانی در بر نداشت، تا اینکه معاون بازرگانی شرکت نفتی شل از تصمیم این شرکت برای پرداخت بدهی‌ها به شرکت ملی نفت ایران پس از لغو تحریم‌ها بدهی خود به شرکت ملی نفت ایران خبر داد و اعلام کرد که این شرکت سرمایه‌گذاری در بخش انرژی ایران را بررسی خواهد کرد.

او در مورد بدهی‌های شرکت نفتی شل به ایران گفته بود که مایلند هرچه زودتر این پول را پرداخت کنند و تاکنون نتوانسته‌اند این کار را انجام دهند.

محمد خزاعی، معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، پس از آن با جدی شدن مسئله لغو تحریم از مذاکراتی با خزانه‌داری انگلستان و پذیرش خزانه‌داری این کشور برای پرداخت بدهی این شرکت به ایران به محض برداشته شدن تحریم و نقل و انتقال مالی خبر داد.

موضوع نهایی بودن پرداخت بدهی نفتی شل به ایران نکته‌ای بود که قمصری، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت نیز بر آن تاکید کرده بود.

همچنین در آخرین روزهای مانده به اجرایی شدن برجام، سیدمحسن قمصری، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد در نهایت دو طرف درباره چگونگی پرداخت بدهی معوق دو میلیارد و 300 میلیون دلاری به توافق نهایی دست یافتند.

قمصری با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی چگونگی پرداخت بدهی شرکت انگلیسی شل به ایران مشخص شده و از ابهام درآمده است، تصریح کرده بود که پرداخت بدهی‌های معوق توسط این شرکت انگلیسی بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها قطعی و نهایی شده است.

پس از اجرایی شدن برجام در 27 دی‌ماه موپوع پرداخت بدهی‌های نفتی ایران از سوی شل نیز رنگ جدی‌تری به خود گرفت به این ترتیب که بانک ملت برای تسویه مطالبه شرکت ملی نفت ایران از شرکت نفتی شل حسابی را نزد بانک‌های اروپایی حساب باز کرد.

یونان ورشکسته بدهکار

یونان دیگر کشور بدهکار به ایران است، کشوری که ایران احتمالا برای مطالبه پول نفت صادراتی خود به این کشور باید با مدارای بیشتری برخورد کند، چراکه یونان خود با مشکلات مالی و ورشکستگی در داخل کشور مواجه است و شاید حالا توان پرداخت بدهی‌اش را به ایران نداشته باشد.

الکسیس سیپراس، نخست وزیر یونان، مهمان تهران است و یکی از مهمترین مباحثی که باید در این فرصت برای آن به دنبال راه چاره باشد همین بدهی نفتی 800 میلیون دلاری است.

وزیر نفت نیز پیش از این سفر اعلام کرده بود که قرار شد تا پیش از سفر نخست وزیر یونان به تهران مشکل بدهی این کشور به ایران حل شود تا این موضوع نکته منفی در روابط دو کشور ایجاد نکند.

حالا اگرچه طبق انتظار، هنوز این بدهی پرداخت نشده است، به نظر می‌رسد راهکار مشخصی نیز برای پرداخت آن تعیین نشده، به غیر از اینکه زنگنه می‌گوید احتمالا قرار است بدهی هلنیک یونان با توجه به شرایط اقتصادی این کشور قسط‌بندی شود، اما اقساط و سررسیدهای آن هنوز مشخص نیست.

یونان مشتری نفت ایران پیش از تحریم‌ها بوده است، این مشتری حالا علاقه‌مند است به بازار نفتی ایران بازگردد اما وزیر نفت می‌گوید برای از سرگیری فروش نفت به یونان پس از لغو تحریم ها در آغاز باید موضوع پرداخت بدهی آنها حل شود چون از سرگیری معاملات تازه منوط به روشن شدن تکلیف معاملات پیشین است.

هند و بدهی هشت میلیارد دلاری

در اسفند سال گذشته نیرمالا سیثارامان وزیر تجارت هند، درباره بدهی نفتی این کشور به ایران از مبلغ 8.8 میلیارد دلار نام برد، زنگنه اما درباره مطالبات شرکت ملی نفت از این کشور گفت این رقم در حدود چهار یا پنج میلیارد دلار است که آن هم معطل برداشته شدن تحریم‌ها است.

در همان زمان مقرر شده بود که پالایشگاه‌های هندی ٤٥ درصد از وجوه نفت خریداری شده از ایران را با استفاده از روپیه در حساب این کشور در بانک «یو سی او» هند ذخیره می‌کنند. با این وجود در روزهای گذشته منابع هندی گزارش دادند که ایران از پالایشگاههای هندی از جمله اسار و مانگلور خواسته که بدهی‌های نفتی معوق خود را که به شش میلیارد دلار می‌رسد ظرف شش ماه آینده به یورو تصفیه کنند.

ایتالیایی‌ها، مشتاق ورود به ایران

ایتالیا نیز از جمله کشورهایی است که نامش در فهرست بدهکاران مشتری نفت ایران قرار دارد، این کشور که شرکت‌های آن ازجمله پیش‌قدمان بازگشت به میادین نفتی ایران و انعقاد قرارداد در پساتحریم هستند، به ایران حدود 700 میلیون دلار بدهی نفتی دارد.

بدهکاران دیگری نیز در این فهرست قراردارند، از بریتیش پترولیوم گرفته تا کره جنوبی، برخی از این بدهکاران به بانک مرکزی باید بدهی‌شان را بپردازند برخی به شرکت ملی نفت، اما شاید پرداخت این بدهی‌ها منوط به آنچه باشد که وزیر نفت آن را یخ‌های عمیق تحریم می‌داند.