عصر بازار- مدیرعامل بورس انرژی میگوید: دلیل، فروش نفت از سوی شرکت ملی به موازات بورس است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، تلاش آمریکاییها برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، نوک پیکان تحریمها است و به گمان مقامات این کشور، اهرم فشار نفتی، ایرانیها را مجبور میکند تا با شماره تلفن روی میز ترامپ تماس بگیرند! اما ایران نیز نشان داده که همواره راهحلهای خود را دارد و تجربه سالها تحریم، نمیگذارد که «خواب آمریکاییها» تعبیر شود. برای مثال، یکی از تازهترین اقدامات ایران جهت صادرات بیشتر نفت، عرضه در «بورس انرژی» است؛ تلاشی که از آبان سال 97 شروع شده بود، روز چهارشنبه 8 خرداد 98 با عرضه 2 میلیون بشکه نفت خام سنگین شرکت ملی نفت ایران در رینگ صادراتی بورس انرژی ایران برای دوازدهمین بار تجربه و متاسفانه با شکست کامل همراه شد.
عرضه کاملا ناموفقی که موجب شد تا «فروش نفت در بورس» بیشتر از نمره قبولی، شکست را در کارنامه خود ثبت کند؛ بررسی 12 عرضه نفت خام در بازار فیزیکی بورس انرژی نشان میدهد که تاکنون این بورس تنها توانسته اندکی بیشتر از یک میلیون بشکه نفت(یک میلیون و 89 هزار بشکه) را به فروش برساند که سهم قابل توجهی از صادرات ایران محسوب نمیشود. کارشناسان دلایل بسیاری از تحریمها گرفته تا سنگاندازیهای وزارت نفت را برای شکست عرضه نفت در بورس عنوان میکنند، اما برای بررسی بیشتر ابعاد این مسئله با سید علی حسینی، صحبت کردیم که در ادامه دلایل مدیرعامل بورس انرژی ایران را میخوانید.
مدیرعامل بورس انرژی پس از دوازدهمین عرضه نفت، گفت: از ابتدای کار، برای اینکه مقررات بهلحاظ بستر قانونی و فناوری آماده و همگرایی لازم میان بورس و خریداران احتمالی ایجاد شود، نیاز به زمان بود تا بازار به مشتریان معرفی و روی بازارهای هدف کار شود. همچنین باید شرایط عرضه محک زده میشد تا بازار به وضعیت متعادل و منطقی برسد. بر این اساس، وجود مخالفتها در ابتدای مسیری که مبهم بود، طبیعی به نظر میرسید. با این حال، اکنون عرضه نفت خام در بورس انرژی تجربهای موفق محسوب میشود.
وی افزود: عرضه نامنظم و بدون ثبات نفت در بورس یکی از نگرانیهای مخالفان عرضه به شمار میرفت که برای حل آن، بر اساس قانون بودجه، شرکت ملی نفت موظف شد تا ماهانه میزان مشخصی میعانات گازی و نفت را در بورس انرژی عرضه کند.
حسینی ادامه داد: پس از گذشت 16 سال که قرار بود، عرضه نفت در بورس عملیاتی شود، افت و خیزهای زیادی تجربه و در نهایت ششم آبان ماه سال 97 این مهم اجرایی شد. البته پشت این عرضه، تلاشهای بسیاری از تدوین اطلاعات عرضه تا طراحی و اجرایی شدن آنها انجام شد. همچنین جلسات زیادی در سطوح عالی برگزار و بحثهای کارشناسی در این خصوص انجام شد. البته در مورد سایر کالاهایی که در بورس انرژی عرضه میشود نیز روند بههمین ترتیب است. این در حالی است که در ابتدای آغاز به کار بورس انرژی، شرایط مانند امروز نبود و زمان زیادی صرف میشد تا از یکسو مجریان طرح، بازخوردهای لازم را گرفته و شرایط را اصلاح کنند؛ از سوی دیگر، بازار هدف هم باید با عرضههای بورسی خود را تطبیق میداد. با این اوصاف، مصوبه مجلس درباره عرضه نفت و میعانات گازی در بورس به عرضه این محصولات در بازار سرمایه نظم داد و مشتریان از این بابت احساس امنیت کردند.
وی اضافه کرد: مصوبه مجلس از این جهت مناسب بود که خریداران را مطمئن کرد که دستکم تا یک سال آینده نفت خام سبک، سنگین و میعانات گازی در بورس به طور منظم عرضه میشوند. برای متقاضیان نفت در بورس انرژی مهم است که عرضهها منظم و مداوم باشد؛ خریدار نمیتواند یک محموله خرید کند و از آن به بعد دیگر خریدی انجام ندهد. براین اساس عرضه نفت در بورس با توجه به قانون بودجه، سبب میشود نفت به طور منظم یک سال آتی در بورس انرژی عرضه شود که این مهم امکان معامله را بیشتر میکند. البته برای نفت خام خریدار قطعاً وجود دارد، اما برای خریداران با توجه به شرایط فعلی، محدودیتهایی هم هست.
مدیرعامل بورس انرژی با اشاره به مشکلات بینالمللی و تحریمها در فروش نفت ایران، گفت: برخی از عرضههای نفتی منجر به معامله شده است و گروههای دیگر نتوانستند خریدارانی جذب کنند. دلیل اصلی این مهم، به تحریمها و مشکلات موجود برای خرید و فروش نفت ایران در سطح بینالملل برمیگردد. البته فروش نفت از سوی شرکت ملی نفت به موازات بورس انرژی نیز در بروز این مشکلات اثرگذار است؛ چون بورس انرژی انتظار دارد که خریداران شرکت ملی نفت جذب بورس شوند، اما تحریمها موجب شد تا بخشی از خریداران ریزش کنند و باقی ترجیح بدهند تا از خود شرکت ملی نفت خرید کنند.
حسینی با اشاره به اضافه شدن تحویل زمینی محصولات در کنار تحویل دریایی، ادامه داد: پس از هر عرضه، تلاش شد که مشکلات موجود در آن حل شود تا مشتریان بیشتری برای خرید نفت خام از بورس انرژی پیش قدم شوند؛ برای مثال، تحویل زمینی در کنار تحویل در کشتی پس از عرضه پنجم در بورس انرژی، امکانپذیر شد.
وی افزود: بر اساس بررسیهای انجام شده مدت زمان خرید تا تحویل محصولات به مذاکرات خریداران با شرکت ملی نفت بستگی دارد اما در حالت معمول این مسئله حدود یک ماه زمان میبرد.
مدیرعامل بورس انرژی در خصوص خریداران نفت خام در بورس گفت: تمام خریدارن حقوقی ودر رینگ صادراتی بودهاند و همواره تلاش کردهایم که تمامی قانونهای شرکت ملی نفت را برای عرضه طلای سیاه در بازار سرمایه رعایت کنیم.
حسینی در مقابل این سوال که آیا خریدار خارجی هم برای نفت ایران وجود داشته است، گفت: نفت خام در رینگ بینالمللی عرضه میشود که خریداران آن در داخل کشور ثبت شدهاند اما کد خارجی هم مابین آنها وجود دارد، با این حال اجازه افشای اطلاعات خریداران را ندارم.
این مدیر در خصوص نحوه تعیین قیمت در بورس انرژی گفت: با توجه به شرایط تحریمی و ریسکهایی که معاملات نفت ایران در پی دارد، شرکت ملی نفت ایران تمام تلاش خود را برای انعطافپذیری بالا نشان داده است. براین اساس میتوان گفت که قیمتها در این بازار رقابتی است.
مدیر عامل بورس انرژی در خصوص شیوه نامه عرضه نفت که اخیرا توسط زنگنه وزیر نفت و انرژی مطرح شد بیان کرد: این شیوهنامه مبحث جدیدی ندارد و تنها بخه حکم قانون بودجه شرکت ملی نفت موظف به ابلاغ آن شده است با این حال این مهم میتواند با سامان دادن به پروسههای داخلی شرکت ملی نفت، زمینه عرضه باثبات را در بورس انرژی فراهم کند.
حسینی با اشاره به عرضه 2 میلیون بشکه نفت خام که چهارشنبه هشتم خرداد ماه در بورس انرژی صورت گرفت، بیان کرد: اگرچه خریدارنی موضوع را پیگیری کردند اما در نهایت معاملهای انجام نشد. به عبارت دیگر عرضه 2 میلیون بشکه نفت خام در بور انرژی، خریدار نداشت.