عصر بازار: هیات اقتصادی دولت ایتالیا اخیراً وارد ایران شد و طی نشستی با مدیران ارشد بورس کالای ایران برای تجارت کالایی بین دو کشور به تبادل نظر پرداختند. این هیات بلندپایه را نمایندگان صاحبان صنایع و بازرگانان این کشور از جمله شرکتهای دانیلی، اومرون، کوارکوپ و تکنی مونت تشکیل میداد و به دنبال امضای تفاهم نامه مبادلات کالایی با بورس کالا برای دوران پساتحریمی هستند.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، بازدیدهای هیأت اقتصادی ایتالیا براساس پروژه توسعه بازرگانی تجارت خارجی این کشور شکل گرفته است و در گام نخست ایران را به عنوان کشور هدف قرار داده است. این هیات اقتصادی بر واردات مواد اولیه مانند سنگ آهن و محصولات پتروشیمی از ایران تمرکز دارد و طی جلسات مشترک، بورس کالای ایران را به عنوان بستری امن، نظام یافته و شفاف برای تجارت رسمی بسیاری از کالاهای پایه و مواد خام مورد نیاز مد نظر قرار داده اند. این اولین بار نیست که بورس کالای ایران کانون مبالات تجاری بین المللی ایران میشود. این بورس طی دو سال اخیر نشان داده است که مطابق با برنامههای راهبردی خود و در راستای برنامههای ملی و بین المللی اقتصاد کشور در جهت توسعه تجارت بین المللی ایران گام بر میدارد.
بورس کالای ایران هم راستا با دیپلماسی سیاسی بین المللی کشور، دیپلماسی تجارت بین المللی را نیز آغاز کرده است. این مذاکرات تجاری از آن زمان شکل و قوام دوچندان گرفت که مباحث مربوط به مذاکرات هسته وارد فاز جدیدی شد و امید رفع تحریمها با تدبیر هسته ای دولت یازدهم قوت گرفت.
در همین راستا امور بین الملل بورس کالای ایران، طی دو سال گذشته عزم جزمی را برای به نتیجه رساندن این هدف مهم داشته است که از نتایج این تلاشها میتوان به حضور سران کشورهای سوئیس، اسپانیا، مجارستان، ژاپن، اندونزی، نمایندگانی از بخشهای اقتصادی سفارتخانههای کشورهای آفریقای جنوبی، رئیس نهاد ناظر بازار سرمایه عمان، رئیس اتاق پایاپای بورس کره جنوبی، مدیر عامل بورس کالای بلاروس و نمایندگان اقتصادی، بورسها و نهادهای اقتصادی شرکت کننده در هفتمین دوره بازار سرمایه کشورهای اسلامی در تهران است.
از سوی دیگر بورس کالای ایران تلاش کرده است با عضویت در نهادهای مرتبط مالی و بورسی بین المللی، گام شایسته ای در راستای حضور هر چه پر رنگ تر در این سازمانهای بین المللی بردارد که از آن جمله میتوان به عضویت در اتاق بازرگانی بین المللی- ایران(ICC-Iran)، انجمن بازارهای آتی(AFM)، فدراسیون بورسهای اروپایی آسیایی (FEAS) و اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU) اشاره کرد؛ نمایندگان ایران در برنامههای مقطعی این بورسها مشارکت داشته و جزء تصمیم گیرندگان اصلی در سازمانهای مورد اشاره هستند که خود نشان دهنده میسر بودن روابط کاری تجاری مناسب و همچنین موفقیتهای عملیاتی برای بورس کالای ایران میباشد. ضمناً بورس کالای ایران تفاهم نامه هایی را با بورسهای بلاروس و قزاقستان به امضاء رسانیده است که طرفین طبق آن در زمینههای مشترک از جمله پذیرش متقابل کالا و تربیت نیروهای متخصص و توسعه دانش سرمایههای انسانی، علاقمند به همکاری و تسهیل شرایط تجارت بین بازارهای کالایی دو کشور هستند.
این بورس همچنین در جهت توسعه و معرفی بازارهای کالایی ایران طی دو سال اخیر حضور فراگیری در نمایشگاههای بین المللی داشته است. تعامل از طریق تکریم مناسبتهای فرهنگی از طریق ارسال پیامهای تبریک و بعضاً حضور در مراسم روزهای ملی کشورها و همچنین برنامههای تجاری و ملاقاتها با تولید کنندگان و بازرگانان از کشورهای، از دیگر اقدامات بورس کالا در راستای دیپلماسی تجاری بین المللی بوده است.
اقدامات بورس کالای ایران طی سالهای اخیر نشان داده است که برنامه تجاری بین المللی منسجمی را تدوین و در جهت توسعه بازارهای کالایی خود در عرصه جهانی از هیچ تلاشی فرو گذار نیست. به نظر میرسد که دولت یازدهم نیز با اعتقاد راسخی که به این بورس کالایی دارد چه در عرصه داخلی و چه بین المللی حامی این بورس خواهد بود؛ اما سوال اساسی این است که آیا بورس کالای ایران این توان را برای برعهده گرفتن کانون تجارت بین المللی ایران دارد؟
پاسخ به این سوال با بررسی شرایط موجود میتواند روشن شود. بورس کالای ایران با دارا بودن گروههای کالایی فراوان و تنوع در نوع قرارداد و ابزارهای مالی طی عمر نزدیک به یک دهه ای خود نشان داده است که میتواند موجب رقابت، شفافیت و ساماندهی در بازار داخلی شود. کارنامه این بورس در بازار داخلی زمینه را فراهم کرد که در سال 1387 تالار صادراتی آن نیز فعال شود. راه اندازی تالار صادراتی بورس کالای ایران در زمانی شکل گرفته است که تحریمها فشار زیادی را بر اقتصاد داخلی و بین المللی ما حاکم کرده است؛ اما این بورس فارغ از مباحث تحریمی، با نگاه ضد تحریمی توانست در برخی اقلام کالایی در بازارهای بین المللی خودی نشان دهد، نباید نادیده گرفت که عرض اندام بورس کالا در بازارهای بین المللی، در زمانی صورت گرفته است که یکی از پایههای اساسی تجارت بین الملل امروزی، یعنی نقل و انتقالی مالی با محدودیت شدید مواجه است.
کارنامه بورس کالای ایران در بازارهای بین المللی اما به همین جا ختم نمی شود؛ انتشار قیمت قیر و سنگ آهن معامله شده تالار صادراتی بورس کالا در نشریات معتبری چون آرگوس مدیا(Argus Media)، متال بولتن(Metal Bulletin) ، آیسیس (ICIS) و استیل فرست (Steelfirst) مهر تأیید و تأکیدی دیگری است بر عملکرد این بورس در بازارهای جهانی. ایران هم اکنون در نشریات بین المللی به مرجع قیمت قیر در بازارهای جهانی شناخته میشود و بازار سنگ آهن نیز نیم نگاهی به قیمت سنگ آهن تالار صادراتی بورس کالا نیز دارد؛ این مهم در حالی صورت گرفته است که زمینه عرضه کالاهایی چون قیر سنگ آهن، گوگرد و عایق رطوبتی در تالار صادراتی این بورس فراهم شده است. بورس کالا نشان داده است که پتانسیل بین المللی کردن اقتصاد ایران را دارد؛ مهم این است که مزیتهای رقابتی کالاها شناسایی و به این بورس برای مبادلات بین المللی اعتماد شود.
هم اکنون اخبار بورس کالای ایران به زبانهای انگلیسی، فرانسه، عربی، آذری در رسانههای خارجی داخل کشور و رسانههای بین المللی انتشار مییابد و آمارهای بورس کالا در گروههای کالایی صنعتی، معدنی، نفتی، پتروشیمی و کشاورزی به عنوان آیینه اقتصاد ملی شناخته میشود. تلاش کنیم این آیینه را هر روز بیشتر جلا دهیم.
*سید امین افصحی (کارشناس امور بین الملل)