عصر بازار- انجام تخلفات کوچک و بزرگ در بورس و نبود نظارت کافی از منظر قانونگذاری و برخورد با متخلفان، ازجمله مسائلی است که از دید کارشناسان در طبقه مشکلات جدی بازار سرمایه قرار میگیرد.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار»، برخی از کارشناسان مهمترین دلیل این امر را نبود ساختار منسجم شفاف در اقتصاد ایران میدانند این در حالی است که برخی دیگر نوک پیکان را به سمت قانونگذاری و نحوه اجرای دستورالعملها توسط سازمان بورس برمیگردانند. سعید اسلامی بیدگلی دبیر کل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران که به تازگی به جمع شورای عالی بورس راه یافته، در این خصوص می گوید: "بحث تخلفات در کشوری که اساسا ساختار مالی غیرشفافی دارد، کمی پیچیده است، از این رو در تدوین قوانین و گسترش برخورد با متخلفان باید با احتیاط و به آرامی حرکت کرد. با این حال باید اعتراف کرد که برخلاف توسعه بازار سرمایه، عملکرد بورس در این زمینه مناسب نبوده و جای رشد بسیاری در این مورد وجود دارد. با این حال مسئله انتشار صورتهای مالی سازمان بورس یکی از مسائلی است که در این راستا میتواند گام مهمی باشد." در ادامه متن کامل گفتوگو با این عضو جدید شورای عالی بورس در خصوص برنامههای وی در این شورا میخوانید.
اهم برنامههای شما در شورای عالی بورس چیست و این شورا چه برنامههایی در دستور کار دارد؟
شورای عالی بورس به عنوان مهم ترین نهاد برای تصمیمگیری کلان در بازار سرمایه ایران شناخته میشود و به نظر میرسد با توجه به جایگاهی که برای وزرا، نماینده دادستانی، رئیس کل بانک مرکزی و... در این شورا وجود دارد، میتواند محل مناسبی برای اطلاع رسانی مسائل و معضلات بازار سرمایه که قابلیت حل در دولت را دارند، باشد. براساس ترکیب شورای عالی بورس یک نماینده از کانونها در شورای عالی بورس حضور پیدا میکند که برای 5 سال آقای حقیقی مهمانداری این وظیفه را برعهده داشت و به خوبی نیز از پس این مهم برآمده بودند. حال این وظیفه به بنده محول شده و امیدوارم بتوانم خدمت مناسبی به اهالی بازار از طریق این جایگاه داشته باشم. از این رو مهمترین برنامه من برای حضور در شورای عالی بورس در وهله نخست این است که صدای اهالی بازار باشم و معضلات و مشکلات بورس ایران و سهامداران را به گوش مسئولان و قانونگذاران بازار سرمایه برسانم، چراکه تنها نماینده آنها، نماینده کانونها است،. از سوی دیگر باید با حضور در کمیتههای فرعی و تخصصی، به پخته شدن مسائل و طرحهای ارائه شده به صحن شورای عالی بورس کمک کنیم. علاوه بر موارد ذکر شده باید به فرصت همنشینی با وزرا و بزرگان اقتصادی اشاره کنم که از یکسو صحبت با آنها امکان دارد فرایندهای زمانبر حل مشکلات بورسی را تسریع کند و از سوی دیگر باید بدانیم که توسعه بازار سرمایه تنها از طریق قانون¬گذاری و تصویب دستورالعملها اتفاق نمیافتد؛ بلکه همین همنشینیها میتواند در بهبود شرایط بورس ایران تاثیرگذار باشد.
یکی از نقاط ضعف بورس ایران، نظارت اندک چه از نظر قانونگذاری و چه از نظر عملکرد در برابر تخلفات است، آیا این نکته را در نظر گرفته و برای حل آن برنامهای دارید؟
پیش از حضور من در شورای عالی بورس نیز کانون نهادهای سرمایهگذاری طی نامهای به رئیس سازمان بورس، خواستار پیگیری جدی در زمینه تخلفات بورسی شد. بنابراین اکنون در حال ایجاد دستورالعملهایی برای پوشش ضعف در زمینه تخلف هستند. با این حال بحث تخلفات در کشوری که اساسا ساختار مالی غیرشفافی دارد، کمی پیچیده است، از این رو در تدوین قوانین و گسترش برخورد با متخلفان باید با احتیاط و به آرامی حرکت کرد. در تمام کشورهای دنیا متخلفان از قانونگذاران جلوتر هستند، درواقع همیشه ابتدا تخلفی رخ میدهد و سپس قانونی برای جلوگیری از تکرار مجدد آن وضع میشود. با این حال باید اعتراف کرد که برخلاف توسعه بازار سرمایه، همانطور که شما اشاره کردید عملکرد بورس در این زمینه مناسب نبوده و جای رشد بسیاری در این مورد وجود دارد. البته سازمان بورس و اوراق بهادار نیز نسبت به این ضعف آگاهی دارد و پروژههایی برای حل این چالش در نظر گرفته است. با این توضیحات باید بررسی کنیم که این موضوع در چه مقطعی با شورای عالی بورس پیوند میخورد تا شورا بتواند با توسعه قوانین و مقررات به شفافیت بیشتر در بازار سرمایه کمک کند.
به ساختار غیرشفاف اقتصادی در ایران اشاره کردید، در این راستا سازمان یورس و اوراق بهادار به عنوان نماد شفافیت در اقتصاد، چه اقداماتی را انجام داده است؟
مسئله انتشار صورتهای مالی سازمان بورس یکی از مسائلی است که در این راستا میتواند گام مهمی باشد. این مورد پیش از این نیز در شورای عالی بورس مطرح شده و مصوباتی نیز در این زمینه وجود دارد. من به عنوان کسی که پیش از حضور در شورای عالی بورس هم حامی انتشار شفاف صورتهای مالی سازمان بورس بودهام، این مهم را پیگیری میکنم. با این حال به نظر نمیرسد مدیران سازمان بورس هم با شفافیت مشکلی داشته باشند و فقط فرایند این مسئله زمانبر است. با این حال امیدواریم که این مهم به زودی اتفاق بیفتد و سازمان بورس و اوراق بهادار با انتشار صورتهای مالی خود گامی به سمت شفافیت ساختار اقتصادی ایران بردارد.
یکی دیگر از نقاط ضعفی که در بازار سرمایه ایران به چشم میخورد، کمبود ابزارهای نوین مالی در بورس است. درواقع طراحی، شکلگیری و اخذ مجوز این ابزارها ماهها به طول میکشد. آیا برنامهای برای حل این چالش در نظر دارید؟
بازار سرمایه ایران برای توسعه احتیاج مبرمی به گسترش ابزارهای مالی دارد. از سوی دیگر همانطور که میدانید، تصویب ابزارهای مالی به طور کامل در حیطه وظایف شورای عالی بورس قرار میگیرد. این در حالی است که تصویب ابزارهای مالی با توجه به شرایط ایران مانند نظارت بانک مرکزی، حل مسائل مربوط به فقه و اسلامی، وضعیت نقدینگی کشور و ... با پیچیدگیهای بسیاری همراه است، از این رو امیداوریم با برنامهریزی دقیق در شورای عالی بورس و بهبود شرایط اقتصادی گامهای موثری برای کاهش زمان فرایند تصویب و افزایش تعداد ابزارها در شورای عالی بورس برداشته شود.