به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از باشگاه خبرنگاران ، کاغذ از نمونه اقلامی به شمار می‌رود که در دوارن معاصر به یکی از نیازهای اساسی و اجتناب ناپذیر انسان مبدل شده است.

طرح این موضوع به معنای نوظهور بودن این نیاز نیست و بدون تردید از دیرباز، مصرف کاغذ در میان انسان‌ها و جوامع بشری وجود داشته، اما در دوران معاصر به موازات تحولات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در اقصی نقاط جهان، نیاز به این محصول خاص، دو چندان شده است و در آستانه سال تحصیلی جدید، تأمین این نیاز بیش از پیش در میان خانوارهای ایرانی ملموس و اجتناب ناپذیر شده است.

البته با توجه به ماده اولیه کاغذ که به واسطه فرآوریِ چوب درختان تهیه می‌شود، هر آنچه برای کاهش مصرف این محصول تلاش شود، قطعا خدمت بیشتری به حیات درختان و طبیعت شده اما به صفر رساندن مصرف کاغذ، حداقل در دوران کنونی امری محال است، مگر اینگه پیشرفت بشری در دهه‌ها و قرن‌های آینده این نیاز را به صفر برساند که تقریبا نایل شدن به چنین امری را باید آرمانی تلقی کرد.

بنابر آمار و ارقام منعکس شده از سوی رسانه‌ها، میزان مصرف کاغذ در جهان، حدود230 میلیون تن در سال برآوُرد می‌شود و کشور ایران با برخورداری از یک درصدِ جمعیت دنیا یک درصد از کاغذ موجود و تولید شده در جهان را مورد استفاده قرار می‌دهد که در نوع خود عدد و رقمی قابل توجه به نظر می‌رسد.

به واقع هر ایرانی در سال، به‌صورت متوسط حدود 13 کیلوگرم کاغذ مصرف می‌کند و به‌صورت تخمینی بیش از 900 میلیون کیلوگرم کاغذ در ایران ( در طول مدت زمان یکسال )، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

البته اشاره به عدد و رقم 13 کیلوگرم برای هر نفر، به‌صورت میانگین و تقریبی است زیرا ممکن است فردی به اقتضای شغل خود به مراتب مصرف بیشتری داشته باشد و یا بالعکس فرد دیگری بنا بر شرایط شغلی خویش، از کاغذ کمتری استفاده کند، بنابراین با همه این تفاسیر، معدل مصرف کاغذ در کشورمان بالا است.

آنچنان که ارزیابی‌ها و اخبار واصله نشان می‌دهد در سال 15 میلیون رأس درخت با هدف تأمین کاغذ قطع می‌شود که در نوع خود عدد و رقم خیره کننده‌ای به نظر می‌رسد.
گرانی کاغذ، از بیکار شدن عده‌ای تا تحت الشعاع قرار گرفتن برخی از الزامات فرهنگیِ کشور

یکی از حوزه‌هایی که ارتباط مستقیمی با کاغذ دارد به عرصه مطبوعات و جراید معطوف می‌شود و به‌صورت طبیعی افزایش افسارگسیخته قیمت کاغذ می‌تواند به تعطیلی روزنامه‌ها و بیکار شدن عده‌ای از فعالان این عرصه منتهی شود.

از سوی دیگر،گرانی کاغذ موجب ظهور و بروز مشکلات عدیده‌ای در حوزه نشر می‌شود و تمامی این موارد به تدریج فرهنگ جامعه و مولفه‌های تأثیرگذار در آن همچون سرانه مطالعه (به دلیل افزایش قیمت کتاب) و غیره را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
در صورت آسیب رسیدن به صنعت چاپ، تمامی صنایع دچار نارسایی خواهند شد

چندی پیش، عباس سرابیان نایب رئیس اتحادیه صنعت چاپ خراسان رضوی در گفت‌وگو با رسانه‌ها در ارتباط با گرانی کاغذ و مشکلات و نارسایی‌های ایجاد شده در این خصوص، بیان کرد: اکثریت قریب به اتفاق انبارها و واردکنندگان کاغذ در تهران مستقر هستند و مشهد (همچون بسیاری از شهرها و شهرستان‌های دیگر) برای تأمین نیاز خود به تهران رجوع می‌کند.

وی با اشاره به نوسانات نرخ ارز گفت: با بحران اقتصادی ایجاد شده در شرایط کنونی، قیمت‌ها به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا کرده و در حال حاضر بسیاری از حوزه‌ها همچون برخی از مراکز چاپ کتاب، تعطیل یا فعالیت خود را تعلیق کرده‌اند و تولیدکنندگان عمدتا به تولید دفاتر مشق، دفاتر دانشگاهی، کلاسور و غیره مبادرت می‌ورزند.

سرابیان گفت: هرگونه اختلال در صنعت چاپ و بروز مانع یا مشکلی در این مسیر، می‌تواند فعالیت‌ها و صنایع دیگر را تحت تأثیر قرار دهد.

وی در تشریح این موضوع به امر بسته بندی اشاره کرد که بسیاری از صنایع همچون تولیدکنندگان قطعات و لوازم یدکی اتومبیل و غیره به آن وابسته هستند و طبیعتا نارسایی در این حوزه، بسته بندی بسیاری از صنایع دیگر را (که لازمه آن کاغذ، مقوا و غیره است) تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.
محتکران یکی از عوامل اصلی گرانی کاغذ هستند

اسدالله پور مُعَظَمی، یکی از فعالان حوزه چاپ در استان البرز ؛ با اشاره به افزایش تأمل برانگیز قیمت کاغذ گفت: با نوسانات نرخ ارز، قیمت کاغذ سیر صعودی گرفت و در این میان عده‌ای سودجو با احتکار و انبار کردن کاغذ، روند افزایش نرخ کاغذ را تشدید کردند.

وی افزود: به‌صورت تقریبی هر ساله شاهد افزایش قیمت کاغذ به میزان محدود و اندکی بوده‌ایم و این موضوع تجربه‌ای جدید نیست اما رشد قیمتی، به‌صورت فعلی همگان را متعجب کرده و قطعا این افزایش قیمت در نرخ تمام شده کارهای چاپی، کتاب‌ها، دفاتر و حتی کپی که مردم از مدارک خویش می‌گیرند اثرگذار خواهد بود.

این فعال در حوزه چاپ تصریح کرد: بدون تردید، عدم پیش‌بینی تدابیر لازم برای بزنگاه‌های اینچنینی در افزایش نرخ کاغذ بی‌تأثیر نیست اما متأسفانه برخی از مردم با خرید کاغذ و احتکار آن در فزاینده‌تر شدن رشد قیمت‌ها تأثیرگذار بوده‌اند و این واقعیت تلخی است که متأسفانه باید آن را بپذیریم.

محمدرضا دربندی مدیرکل مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد در گفت‌وگو با رسانه‌ها در تشریح علل گرانی کاغذ با اشاره به تأثیر نوسانات نرخ ارز و احتکار در افزایش قیمت کاغذ به موارد دیگری همچون سیر نزولی تأمین و تولید کاغذ در کل جهان به دلایل زیست محیطی و عدم اجازه سازمان محیط زیست به قطع درختان ( در داخل کشور ) اشاره کرد.

البته آنچنان که محمدرضا کلامی مدیرکل دفتر تنظیم بازار وزارت صنعت مطرح کرده؛ با قرار گرفتن کاغذ در دایره اقلام اساسی و اختصاص دلار 4 هزار و 200 تومانی به آن، در آینده شاهد تأمین و تنظیم بازار کاغذ در کشور خواهیم بود، ( امری ضروری که تسریع آن در شرایط کنونی یک اولویت اجتناب ناپذیر به شمار می‌رود.)

آنچنان که عنوان شد،گرانی کاغذ به‌صورت مستقیم فعالیت مراکز چاپ و نشر کتاب را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد عرصه‌ای که از ظرفیت قابل توجهی در اشتغالزایی برخوردار است.

کامران شرفشاهی مدیر مسئول انتشارات تجلی مهر ؛ در تشریح وضعیت فعلی(گرانی کاغذ) و تأثیر آن بر حوزه نشر گفت: ناشران به دلیل گرانی کاغذ دست از کار کشیده‌اند و کتاب جدیدی منتشر نمی‌کنند زیرا مردم در شرایط فعلی عمدتا در صدد خرید و تهیه اقلام اولیه و ضروری زندگی روزمره خویش هستند و با اوصاف فعلی، خرید کتاب و محصولات اینچنینی در اولویت نیست.

به واقع استمرار وضعیت موجود، موجب اتمام فعالیت بسیاری از مراکز نشر کتاب و اقلام فرهنگی اینچنینی خواهد شد، پدیده‌ای که به موازات آسیب‌های فرهنگی، بر ضریب جمعیت بیکار کشور می‌افزاید.