عصر بازار- گسترش روابط تجاری با کشورهای همسایه از اهدافی بود که دولت سیزدهم در آغاز راه خود تعیین کرده بود که پس از گذشت یک سال به نتایج چشمگیری دست یافته است و تراز ۲.۵ میلیارد دلاری مثبت نشان از انتخاب درست اولویت در ارتباط با همسایگان دارد تجارتی که ارزش آن بیش از ۵۳ میلیارد دلار است.
به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از ایرنا، در مردادماه 1400 هم‌زمان با آغاز فعالیت دولت سیزدهم، آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهوری در سخنرانی‌های خود و تعیین اهداف توسعه اقتصادی، گسترش روابط تجاری با همسایگان در اولویت قرار داد و خواستار تدوین برنامه‌ای در این راستا شد.
با آغاز به کار رسمی هیات دولت، وزارتخانه‌های مربوطه برنامه دیپلماسی اقتصادی را در دستور کار گذاشتند و برنامه‌ریزی‌ها در خصوص تدوین راهکارهای دقیق انجام شد و به صورت بخشنامه برای کاهش مشکلات، تسهیلگری، فراهم کردن زیرساخت‌ها و رفع نیازهای توسعه روابط با همسایگان ابلاغ شد.
در تعیین راهبردها برای توسعه تجارت با همسایگان ایجاد تنوع در کالاها، فراهم کردن زیرساخت‌های تجاری و تعامل با بخش خصوصی در دستور کار برای توسعه مبادلات قرار گرفت؛ نهادهای غیردولتی می‌توانند برای سرمایه‌گذاری و افزایش صادرات و واردات محصولات مختلف به دولت یاری برسانند.
ایران به عنوان کشوری واقع در قاره آسیا و منطقه خاورمیانه با کشورهای پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق مرزهای زمینی و با جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، روسیه، قزاقستان، امارات، قطر، بحرین، عمان، عربستان و کویت مرز دریایی دارد که می‌تواند با افزایش تجارت، از مزایای همسایگی بهره‌مند شود.
دولت سیزدهم در راستای همین اهداف و تحقق دیپلماسی اقتصادی، در روزهای پایانی سال 1401 طی مذاکراتی، موانع سیاسی برای روابط با عربستان را برداشت و طی توافقات انجام شده، مقرر شد بار دیگر تجارت و مبادلات کالایی نیز با این کشور از سر گرفته شود.
توافق دوباره ایران و عربستان بر گسترش تجارت با امارات متحده عربی هم تاثیر گذار است و با افزایش مبادلات با این کشور، نه‌تنها بر صادرات به کشورهای ثالث به ایران کمک می‌کند، بلکه ورود درهم به کشور بر نرخ ارز تاثیر گذار است و می‌تواند در کاهش آن موثر باشد.
رشد چشمگیر صادرات با کشورهای همسایه
«محمد لاهوتی» رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در این خصوص با بیان اینکه توسعه تجارت با همسایگان در دولت سیزدهم در اولویت اقتصادی قرار داشته است، تاکید کرد: پیمان شانگهای و توافقات صورت گرفته با کشورهای همسایه رشد صادراتی چشمگیری را نسبت به سال‌های قبل رقم زده است و در صورت اجرایی شدن تمام مفاد این توافقات می‌توان صادرات را افزایشی پیش‌بینی کرد.
وی با تاکید بر اینکه موضوع تجارت با همسایگان بسیار حائز اهمیت است، اظهار داشت: با این وجود نباید تجارت با کشورهای دورتر و مقاصد دیگری که به طور سنتی با آنها تجارت داشتیم، غافل شویم و نکته مهم این است که باید کماکان به دنبال افزایش بازار باشیم، به این معنا در کنار حفظ بازارهای گذشته به اضافه افزایش بازارهای جدید با اولویت همسایگان می‌تواند روابط اقتصادی کشور را ارتقا ببخشد.
رشد 16 درصدی تجارت با همسایگان/ افزایش 20 درصدی صادرات ایران به کشورهای همسایه
این اولویت‌بندی دولت سیزدهم در یک سال و نیم گذشته به قراردادها و توافقات بسیاری انجامید که برای توسعه روابط راهگشا بود؛ به همین دلیل نیز در پایان 11 ماهه سال 1401 تراز تجاری ایران با کشورهای همسایه به 28میلیارد دلار رسید و تراز تجاری نیز برای ایران 2 میلیارد و 520 میلیون دلار مثبت شد.
در این 11 ماه مورد اشاره، 88 میلیون و 153هزار و 464 تن کالا به ارزش 53 میلیارد و 364 میلیون و 680 هزار دلار بین ایران و 15 کشور همسایه تبادل شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 16 درصد رشد داشته که سهم صادرات 68 میلیون و 802 هزار تن کالا به ارزش 27 میلیارد و 942 میلیون و 433 هزار دلار با رشد 20 درصدی و سهم واردات 19 میلیون و 352 هزار تن کالا به ارزش 25 میلیارد و 422 میلیون و 246 هزار و 595 دلار با رشد 12 درصدی بوده است.
بیش از 61 درصد وزن و 52 درصد ارزش کل تجارت غیرنفتی ایران در 11 ماهه امسال با کشورهای همسایه بوده، 57 درصد صادرات و 47 درصد واردات کشور نیز به مقصد یا از مبدأ کشورهای همسایه بوده است.
عراق با خرید 9 میلیارد و 381 میلیون دلار، ترکیه با 6 میلیارد و 901 میلیون دلار، امارات با پنج میلیارد و 258میلیون دلار ، افغانستان با یک میلیارد و 481 میلیون دلار، پاکستان با یک میلیارد و 315میلیون دلار، عمان با 995 میلیون دلار و روسیه با 673 میلیون دلار هفت کشور نخست مقاصد صادراتی ایران در بین همسایگان بودند و این در حالی است که ایران به تمام 15 کشور همسایه کالا صادر کرده است
امارات با فروش 16.5 میلیارد دلار، ترکیه با پنج میلیارد و 560 میلیون دلار، روسیه با یک میلیارد و 305 میلیون دلار، پاکستان با 775 میلیون دلار، عمان با 742 میلیون دلار ، عراق با 208 میلیون دلار و قزاقستان با 119 میلیون دلار ،هفت مبدأ واردات کالا در یازده ماهه امسال در بین 14 کشور فروشنده کالا به ایران از میان همسایگان بودند.
این آمارها آینده روشنی را برای تجارت و افزایش صادرات ایران به همراه دارد و نشان می‌دهد اولویت همسایگان برای اقتصاد ایران راهگشا خواهد بود، در صورتی که دولت طبق برنامه‌های تدوین شده اجرای قراردادها و توافقات را در دستور کار خود قرار دهد سال 1402 شاهد جهشی چشمگیر در تجارت با کشورهای همسایه خواهیم بود.
